Օմար Խայամ | ՔԱՌՅԱԿՆԵՐ

Պարսկերենից թարգմանեց Ազատ Մաթյանը

 

Վաղն ի՞նչ կտա, բայց ո՞վ գիտե և ճշմարիտն ո՞վ կասի,
Գինի տուր ինձ, ուրախանանք այս լուսնի տակ, իմ լուսին,
Շատ գիշերներ դեռ կշողա նա երկնքում այսպես ջինջ,
Բայց չի գտնի մեզ այս կյանքում ու չի հիշի մեր մասին։

 

«»«»«»

Անուշաբույր ու կաթնաթույր, Տեր իմ, ղու ես արարել ինձ,
Գեղահասակ, նման բարդու ու նոճու ես արարել ինձ,
Բայց այնպես Էլ չհասկացա, աշխարհի ճոխ այս խնջույքում,
Ո՜վ նկարիչ արարչագործ, թե ինչու՞ ես արարել ինձ:

«»«»«»

Ես եմ, գինին, նվագածուն եւ խուլ անկյունն այս գինետան,
Ո’չ ահ ունեմ դատաստանի եւ ո’չ էլ հույս ողորմության,
Սիրտս ու հոգիս ողողել եմ մրուրի մեջ կարմիր գինու,
Օ՜, ազատ եմ հող ու ջրից, հուր ու քամուց ես հավիտյան:

«»«»«»

Սիրտ իմ այս մութ առեղծվածի պատասխանին չես հասնի, չէ,
Կորովամիտ իմաստունի միտք ու բանին չես հասնի, չէ,
Քանի դեո կաս կյանքը դրախտ դարձրու գինով անապական,
Վերին դրախտ, ի՞նչ իմանաս, կհասնե՞ս թե՞ չես հասնի, չէ:

«»«»«»

Չորս ու յոթի մատյանում ու հաշվում ես դու,
Յոթ ու չորսի կրակն ընկած մաշվում ես դու,
Ճանապարհն այս գնացողը ետ չի գալու,
Օրերի հետ ճամբով անդարձ քշվում ես դու։

«»«»«»

Ամպերն ելան արտասվեցին այս նորաբաց կանաչներում,
Ինչպե՞ս ապրել առանց գինու այս ցողաթաց կանաչներում,
Այսօր մենք ենք քեֆի նստել մարգերի մեջ այս նորածիլ,
Վաղը ո՞վ է հարբելու մեր հոդից ծլած կանաչներում:

«»«»«»

Բախտիդ տունկը երբ փթթել է այսօր այսպես ճոխ ու փարթամ,
Գավդ ինչու՞ է գինուց դատարկ, միտքդ ինչու՞՛ է այդպես տարտամ.
Գինի խմիր, ժամանակն է անագորույն քո թշնամին,
Ոչ մի գնով ետ չես բերի օրերն անցնող ջահելության:

«»«»«»

Անցած օրը ետ կանչելդ իզուր ջանք է, սիրելիս,
Վաղվա մասին անրջելդ լոկ պատրանք է, սիրելիս,
Այս վայրկյանը մի կորցրու առանց գինի, առանց սէր,
Քեզ մնացած բաժին կյանքի գինր թանկ է, սիրելիս:

«»«»«»

Ա՜խ, մինչեւ ե՞րբ միտք ու հոգու երակն ընկած ծխաս պիտի,
Չորս ու հինգի, վեց ու յոթի միջում մոլոր մնաս պիտի,
Ապավինիր գինու գավին, խմիր բաժակը խնդության,
Երբ չգիտես թե որտեղի՞ց եկար եւ ու՞ր գնաս պիտի:

«»«»«»

Աշխարհ եկա, բայց իմ գալուց այս աշխարհին ի՞նչ օգուտ,
Անփառունակ իմ գնալուց այս աշխարհին ի՞նչ օգուտ,
Ու ոչ ոքից չլսեցի խելքը գլխին պատասխան,
Թե իմ գալուց ու գնալուց այս աշխարհին ի՞նչ օգուտ:

«»«»«»

Վեր կաց, սաղի, ազատիր ինձ այս ցավից.
Սիրտս հանիր այս աշխարհի գրավից,
Բեր մի սափոր գինի խմենք միասին,
Քանի սափոր դեռ չեն շինել մեր կավից:

«»«»«»

Ո՜վ չարխ, ինչքան չար ու շառ կա դաոն ու դաժան սրտի մեջ քո,
Ինչքա՜ն ավեր ու ավար կա խել ու խուժան սրտի մեջ քո,
Հող, քո կուրծքը եթե ճեղքեն, անզուգական ու թանկագին
Ինչքա՜ն ակներ ու գոհար կա այս դրուժան սրտի մեջ քո:

«»«»«»

Մեզնից առաջ նոր ու հին Է եղել Էլի,
Տիեզերքը իր բանին Է եղել Էլի,
Այնտեղ, ուր դու ոտք ես կոխում, իմ սեւահոն,
Մի գեղուհու աչքի բիբն Է եղել Էլի:

«»«»«»

Խայամն ասաց,- Ծփուն ծովում պատ շարելուց հոգնել եմ ես,
Այս կռապաշտ քրմապետի տաճար գալուց հոգնել եմ ես,
Ո՞վ Է մտել դրախտից ներս, կամ դժոխքից ո՞վ Է դարձել,
Դժոխային այս խոսքերին ականջ տալուց հոգնել եմ ես:

«»«»«»

Այս կուժն ինձ պես սիրո խեւ է եղել մի,
Սեւամազից օրը սեւ Է եղել մի,
Կեռած կանթը որ տեսնում ես իր վզին,
Յարի վզովն ընկած թեւ Է եղել մի:

«»«»«»

Եթե կույր չես, աչք իմ, գերեզմանը տես,
Խառն ու շփոթ այս աշխարհի բանը տես,
Արքաներ ու իշխաններ են հողի տակ,
Սիրուններին մրջյունի բերանը տես։

«»«»«»

Քան կեղծավոր աոաքինու սքեմ առնես դու քո ուսին,
Լավ է հարբես դու պար բռնես սիրունների հետ միասհն,
Թե դժոխքի բաժին դառնան գինի խմող ու սիրահար,
Թեկուզ դրախտ, բայց ո՞վ կուզի արժ՚անանալ նրա տեսին:

«»«»«»

Երկնասլաց պալատների պարսպի տակ ամրակուռ
Արքաներն են քնած հիմա, թողած գահերը թափուր,
Ատամնավոր աշտարակին տեսա թառած մի ուրուր,
Ձայն Էր տալիս տարակուսած. ՝՝ ու՞ր են, ու՞ր են, ախ ու՞ր, ու՞ր։՝՝

«»«»«»

Ճամբիս վրա ամեն օր վաղ լուսաբացից կաթնաթույր
Չարխի դիմաց կանգնած խոնավ իր նկուղում հողաբույր,
Շաղախելով ձեռքն աղքատի եւ գլուխը մեծատան,
Կավագործը կարասներին կանթ Էր դնում ու կափույր։

«»«»«»

Հույսի ծառին բերք գտնեի, երանի՜,
Բան հասկացող խելք գտնեի երանի՜,
Ա՜խ մինչեւ ե՞րբ այս գոյության զնդանում.
Դեպ անգոյը ելք գտնեի երանի։

3 մեկնաբանություն

  1. En klkhen Azad Matiane zil boed e …. Genatst !
    Azad Matian
    Abres !

  2. Թարգմանությունը շատ դուր եկավ ինձ: Կատարված է վարպետորեն:
    Հենրիկ Բաբաջանյան

  3. Խայամի նման.

    Միշտ չէ որ օրը կգա ու կանցնի
    Մեկ օր կգա՝ Քեզ իր հետ կտանի,
    Աչքդ կմնա գինու թասին դրախտաջուր
    Ու կրցքաձորին սիրունների։
    Վ.ՉԱԲՅԱՆ

Թողնել պատասխան

Ձեր էլեկտրոնային հասցեն չի հրապարակվի