Category: Էսսե

Լուսինե Լուսնթագ | ՈՐՏԵՂ Է ՄՆԱՑԵԼ…

Քաղաքը շատ էր փոխվել: Բացակա տարիներս քառապատկվեցին, երբ չճանաչեցի բակը, որտեղ անցել էր մանկությունս: Երբեք չէի մտածեի, որ այսքան տարիներ անց, լինելով իմ քաղաքում, ուրախության փոխարեն կլցվեմ թախիծով: Հիշողությանս մեջ քաղաքն ուրիշ էր` մարդիկ ուրախ էին ու ժպտերես: Հետո տխրեցին:

Continue reading

Մարուշ Երամեան | ՏԱՐՈՒԱՆ ԱՌԱՋԻՆ ՕՐԸ

Ինչպէ՛ս կ’անցնէր այդ օրը, չեմ յիշեր. Ի՛մ տանս մէջ, մանաւանդ երբ կաղանդի հաւաքոյթը մեր քով կ’ըլլար, յաջորդ առաւօտը երջանկութիւն կը բուրէր՝ տունը տաք եւ տեսակ-տեսակ բարիքներով լեցուն, զաւակներս գոհ, ամուսինս երբեմն գոհ, երբեմն ոչ, բայց դեռ խորունկ քունի մէջ, ես միայն արթուն:

Continue reading

Սաթենիկ Ղազարյան | ՔԱՂԱՔԱՅԻՆ ՊԱՏԿԵՐՆԵՐԻ ՊԱՏԱՌԻԿՆԵՐ

Տարածքը փոխվեց: Շարժասանդուղքն իր համաչափ բզզոցով ինձ իջեցրեց մետրոյի կայարան: Օդը սառն է: Ի տարբերություն վերևի տապին, շուրջը տարածված աղբին, այստեղ մաքուր է ու զով: Նույնիսկ մտածում եմ նստել այստեղ ու գիրք կարդալ: Եվ հանգիստ կլինի, և՛ զով: Գալիս է գնացքը: Այն շողշողում է տոնական տրամադրությամբ: Վագոնը գունանկարված է 2800-ամյա Երևանի տրամադրությամբ՝ Էրեբունի թանգարան, գորգեր, զարդանախշեր, Արգիշտի արքա, և այդպես…

Continue reading

Նորա Պարութճեան | ՀԱՍՆՈՒՄ

Ինքնաբուխ չէ։ Կը բխի։

Կը բխի իր ծնունդէն իսկ առաջ իր մէջ թափուող, բարձրացող, լրացող եւ իրմո՜վ անհամբերացող պայթումով։

Ինքնաբխում չէ, ո՜չ, որ պահու խանդավառութիւն նետես վրան ցեխի պէս, դատապարտելով անմաքրութեան մէջ, այս անգամ ալ անըմբռնելիութեան մեղադրանքով ճզմելու։

Ո՞ր պայթիւնը սխալն ու ճիշդը դէմ հանդիման կը հանէ։

Ճշմարտութիւնը ճնշումին մէջն է։

Continue reading

Կոլյա Տեր Հովհաննիսյան | ՀԱՅԻ ՏԵՍԱԿՆԵՐԸ

Կոլյա Տեր Հովհաննիսյան

Փոքր ազգ ենք, մեծ հատվածը իր բնօրրանից դուրս՝ տերն է աշխարհի ու արևի, ինքը՝ տնավեր…

Գլուխ է ծռում օտարների առջև՝ նա, ով կանգնած իր բարձրագահ լեռներում, երգել է հպարտ՝ «Տալվորիկի զավակն եմ քաջ, չեմ խոնարհիլ վատին առաջ»…

Խոսում է աշխարհի բոլոր լեզուներով՝ իսկ իր լեզվո՞վ…

Եվ դեռ շարունակում է արտագաղթել շատով, ներգաղթել՝ քչով…

Այնուամենայնիվ՝ «Թէև փոքր ածու ենք, բայց մեր մէջ ևս գործւել են գործեր յիշատակության արժանի»…

Continue reading

Արմինե Պետրոսյան | ՌՈՄԵՈ ԵՎ ՋՈՒԼԻԵՏ․ ՍԻՐՈ ՄԵԾ ՓՈՐՁՈՒԹՅՈ՞ՒՆ

Եթե երիտասարդ ես ու սիրո կարոտ ունես, ապա՝ «Ռոմեո և Ջուլիետ»։ Եթե արդեն ընտանիքի տեր հասուն մարդ ես, ապա «Ռոմեո և Ջուլիետը» կարող է թվալ պատանեկան արբունքի արկածախնդրություն։ Բայց․․․

Ինձ մոտ ամեն ինչ հակառակն ստացվեց։ Տասնինը տարեկանում, երբ իմ բոլոր ընկեր-ընկերուհիները սիրահարված էին կամ էլ սիրո սպասումով էին շնչում, հետն էլ՝ բանասիրականի ուսանողներով՝ ռոմեոներ ու ջուլիետներ դառնալու ճիգեր էին անում, ես իմ առջև նպատակ էի դրել բոլորին համոզելու, որ Ռոմեոյի և Ջուլիետի հարաբերությունները բոլորովին էլ ուժեղ ու ամենակուլ սիրո դրսևորումներ չէին։

Continue reading

Արմինե Պետրոսյան | ՓԱԽՉՈՂ ՔՈՒԼԱՆԵՐԻ ՀԵՏԵՎԻՑ

-Էլի էդ անտերների ձենը… զզվեցրին,-ասում է Լիլյան ու գլուխը մտցնում բարձի տակ:
Ժամը վե՞ցն է, թե՞ յոթը: Չգիտեմ: Երբեք ժամացույցին չեմ նայում: Գիտեմ, որ արդեն լույս է: Որ նավերի ափից հեռանալու ժամն է: Որ շոգու ձայնը աշխարհ է պատել: Որ, չնայած մեր սենյակի լուսամուտների ու դռների ապակիները «եվրո» են (պարզվում է՝ արաբական աշխարհում էլ «եվրալուսամուտը» նույնքան հարգի է, ինչքան մեր հնավանդ երկրում), գիշեր-ցերեկ էլ այն խեղճ անդադարը՝ օդակարգավորիչը, ձայնը գլուխը գցած աշխատում է, միևնույն է, շոգենավի գվվոցը հաղթահարել է բոլոր խոչընդոտներն ու թափանցել է քիչ չէ՝ մեր սենյակ, նաև՝ մեր ականջներ:
Նավի աղմուկն ինձ չի խրտնեցնում: Չի նյարդայնացնում: Քնահարամ չի անում:

Continue reading

Սիրանույշ Օհանյան | Վիքիպեդիայի հայելին

Ազատ հանրագիտարան, որը կարող է խմբագրել յուրաքանչյուր ոք։ Սա գրված է բոլոր լեզուներով վիքիպեդիաների գլխավոր էջերում։

Պատկերացրու մի աշխարհ, որտեղ մարդկության ողջ գիտելիքն ազատ հասանելի է յուրաքանչյուրին,- երազում է վիքիպեդիայի հիմնադիր Ջիմմի Ուելսը։

Ազատ-անվճար Վիքիպեդիայի և փակ-վճարովի Բրիտանական հանրագիտարանի հոդվածները հավաստիության գրեթե նույն աստիճանն ունեն։ Բրիտանական հանրագիտարանի խմբագիրներն ու խորհրդատուները հայտնի մասնագետներ ու գիտնականներ են, Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ։ Վիքիպեդիան խմբագրում է նաև ցածր դասարանի աշակերտը։

Continue reading

Սաթենիկ Բադալյան | ՄՏՔԻ ՊԱՏԱՌԻԿՆԵՐ

Մայիսյան արևոտ ու պայծառ օրերից էր: Պարզ լազուրում լողում էին ամպերը` նման ծովի հայելում խայտացող ձկների: Արևն էլ, կարծես դայակի նման ներողամիտ ժպտալով, հսկում էր: Իսկ այնտեղ` հեռու ներքևում, մարդիկ էին. մարդիկ իրենց հոգսերով, ուրախություններով, տխրություններով, երազներով…
Մեկը շտապում էր աշխատանքի, մյուսը տուն, մեկ ուրիշն էլ թոռնիկի ձեռքից բռնած` զբոսնում էր`բավարարելով նրա հարցասիրությունը:

Continue reading

Սիրանույշ Օհանյան | ՄԱՍԻՍԻՑ ՀԵՏՈ

Երբ փոքր էի, հաճախ երազում էի պատերազմներ, որոնց մեջ ես՝ տասներկուամյա աննշան զինվորս, հերոսական սխրանքներով պաշտպանում-փրկում-ազատագրում էի երկիրս, մեզ։ Երազում էի քնից առաջ․ կյանքիս մեջ ժամանակի կուտակվող բեռից ու կենցաղի հոգսից թեթև հոգիս դժվար էր ընկղմվում քնի մեջ, ու այդպես «երազելը» մի տեսակ քնաբեր էր դարձել։ Ես խորշում եմ աղմուկից ու սարսափում պատերազմից։ Հիմա գիտեմ՝ …

Continue reading