Category: Պատմվածք

Կոլյա Տեր-Հովհաննիսյան | Ես, տատիս արհեստանոցը, Ստալինը

Կոլյա Տեր Հովհաննիսյան

Կոլյա Տեր-Հովհաննիսյան | Օլեգ

Կոլյա Տեր Հովհաննիսյան

Մայրս առհասարակ արգելում է ինձ գնալ Օլեգենց տուն և ամեն անգամ մի պատճառ է հորինում:
Օլեգի հետ ընկերացել էի երկրորդ դասարանում։ Երրորդ դասարանից բաժանվեցինք։ Նա գնաց մասնավոր դպրոց, ես մնացի պետականում, բայց մեր ընկերությունը շարունակվեց:
Ես և Օլեգը ծնվել ենք տարբեր երկրներում, նույն թվականին, նույն ամսին, մի քանի օր տարբերությամբ, Երկրորդ աշխարհամարտի ավարտից շատ չանցած:
Ես շատ եմ սիրում Օլեգենց տունը, մանավանդ նրանց հայելիով լվացարանը՝ սպիտակ, մարմարե գուռով: Մերը պատին ամրացրած ցինկե լվացարան է, որի մեջ հայրս ամեն օր առավոտյան ջուր է լցնում դույլով. ծորակը պիտի ձեռքով բարձրացնենք, որ ջուր գա:

Continue reading

Կոլյա Տեր-Հովհաննիսյան | ԴԻՄԱԿԸ

Կոլյա Տեր Հովհաննիսյան

Անկողնուց անշշուկ ցած սահեցի ու, ոտաբոբիկ, գիշերաշապիկով դուրս գալով ննջարանից, դուռը զգույշ փակեցի հետևիցս։ Մեր փայտի վառարանը չէր վառվում, ցուրտ էր, կիսամութ։ Սիրում էի մեր տանը մեծերի հավաքույթներից հետո պրպտել մնացած ուտելիքները: Մեր միակ մեծ սենյակը կրում էր երեկվա, այս անգամ Բարեկենդանի առթիվ, խնջույքի հետքերը: Սեղանը քաշված էր մի կողմ՝ պարերի համար, աթոռները շարված էին պատերի տակ, անուշեղենի մի մասը մնացել էր սեղանին, մյուսը՝ անհետացել պահարաններում: Իսկ միջանցքում, որի հատակը գորգապատ չլինելու պատճառով ավելի սառն էր, տեղավորված էին փակ ամաններով որոշ խորտիկների մնացորդներ ու կոլայի, որ հայրս գնում էր միայն տոնական օրերին, դատարկ շշեր՝ ակղի մեջ: Նուշիկենց ու իմ ընկերներից շատերի տանը սառնարան կար, մենք դեռ չունեինք:

Continue reading

Կոլյա Տեր-Հովհաննիսյան | ԵՍ, ՊԱՊՍ, ՆՈՒՇԻԿԸ

Կոլյա Տեր Հովհաննիսյան

Թե առաջին անգամ երբ ուշադրությունս գրավեց մեր հյուրասենյակի պատից կախված՝ պապիս՝ սև ու սպիտակ, սև շրջանակով, մեծադիր դիմանկարը, չեմ հիշում: Բայց երբեք չեմ կարողացել անտարբեր անցնել այդ նկարի կողքով: Պապիս չեմ տեսել, հորս ասելով՝ նա մահացել էր իմ ծնունդից մի քանի շաբաթ հետո:
Երկար կանգնում եմ նրա դիմանկարի առջև ու նայում սպիտակ վերնաշապիկի տարօրինակ օձիքին, սև փողկապին, բարի աչքերին, փառահեղ, սև բեղերին, որոնց ծայրերը հասնում են գրեթե կզակին: Հայրս ասում է, որ այդ նկարը հին է, պապս նկարվել էր միջին տարիքում։ Վերջին տարիներին նա լրիվ սպիտակել էր, նիհարել ու մահացել ինչ-որ հիվանդությունից: Ասում է, որ ուսուցիչ է եղել, ոսկի ձեռքեր է ունեցել, հարգված է եղել, սպայի կոչումով ծառայել է Ռեզաշահի բանակում և այլն:
Մայրս ասում է, որ իր հայրն էլ ոսկի ձեռքեր ուներ, հաշվապահ է եղել։ Ցավոք, նկար չունի, որովհետև մահացել է անսպասելի, երիտասարդ տարիքում, օտարության մեջ, գործուղման ժամանակ, ձմռանը. թեթև էր հագնվել, թոքերը մրսել էին, անկողին էր ընկել ու հենց էդ ընկնելն էր։ Մի ռուս կին էր խնամել ու հետո լուր տվել նրա մահվան մասին: Չէր հասցրել շատերի նման լուսանկարվել ու նկարը կախել պատից:

Continue reading

Մայա Արվելաձե | ՉՎԱՌՎԱԾ ՄՈՄԻ ԼՈՒՅՍ

Վրացերենից թարգմանեց Նաիրա Սիմոնյանը *** Արփին քուն մտավ հորիզոնն անդին,Քամին վրձնում էր ալիքին ամպեր,Միայնակ կինը կանգնել քարափինՈւ իր հոգին էր անհունին բացել: Հավքերի երգը մթան մեջ լռեց,Ալիքն էր խայտում քամու հետ հեռվում,Լուսնյակը ամպի փեշից դուրս սահեց,Կնոջ արցունքն էր շիթ-շիթ ծովանում: ՖՈՐՏԵՊԻԱՆՈ Ֆորտեպիանո է այժմ սրահում,Եղել է, սակայն, աստ գըրանդ ռոյալ:Մեղեդիներ են հոսել խնկաբույր,Հնչել է ջազը …

Continue reading

Կոլյա Տեր-Հովհաննիսյան | ՊԱԼԱՏ 317

Հորս չէի տեսել մեկ շաբաթից ավելի ու սաստիկ կարոտել էի: Մորս ասելով՝ քնած եմ եղել, երբ հայրս գնացել է: Ամեն օր, առավոտյան, հայրս ինձ արթնացնում էր մազերս խառնելով: Ինձ դուր էր գալիս նրա կոշտ ձեռքի հպումը գլխիս: Պատահում էր՝ քնած էի ձևանում, որ նա գար, մազերս խառներ: Այդ առավոտյան էլ սպասեցի, սպասեցի, չեկավ: Ինքս վեր կացա, պտտվեցի սենյակներում, նա չկար… լացեցի, մայրս հանգստացրեց՝ ասելով, որ բան չկա, իրեն լավ չի զգացել, գնացել է հիվանդանոց, մի քանի օրից կվերադառնա: Չասաց՝ տարել են, ասաց՝ ինքն է գնացել. այդ մասին ուշ իմացա տատիցս… Հայրս ուժեղ ցավեր էր ունեցել, շտապ օգնությունը եկել էր, ու նրան տեղափոխել էին հիվանդանոց:

Continue reading

Ջոնի Պետրոսյան | ՀՈՐԻՆՎԱԾՆԵՐԸ

Ջոնի Պետրոսյան

Ցերեկը, փաբում օդի մեջ տարածված ծխին փոխարինել էր լռությունը։ Աշխատա-կազմի անդամները դեռ լուսաբացին, քնագլուխ ու վերջին հաճախորդին ճանապարհելուց առաջ խմած մի երկու բաժակի ազզդեցության տակ, ծածկել էին դուռն ու հեռացել։ Այժմ, փաբը խավարասերներինն էր, որոնց գոյությունը խնամքով թաքցվում էր հաճախորդներից։

            Աթոռները, ամբողջ գիշեր մեջքներին բաժակ առ բաժակ ծանրացող հետույքները կրելուց հետո, հիմա ոտքերը տնգել էին, մեջքի վրա պառկել սեղաններին ու քնել։ Բարում, շշերը նույնպես, իրենց մեջ մարդկանց արտացոլելուց հոգնած, կանգնած դանթում էին և միայն Թեկիլան էր սթափ: Նրան ոչ մի կերպ չէր հաջողվում թուլանալ․ նրանից այս երեկո դատարկելու էին իր վերջին միլիլիտրերը։

            Փաբում այդ ժամին շատ ավելի գեղեցիկ էր, քան երեկոյան և գուցե խավարա-սերներն ու համարյա դատարկ շիշը պակաս հետաքրքիր կերպարներ չեն, բայց այնուամենայնիվ, պատմվածքը պետք է սկսվեր մեկ այլ վայրում։

            Լույսի արագությամբ (չնայած ձայնինն էլ բավական կլիներ) տեղափոխվելով հենց այդ վայրը, այսինքն անլուսաթափանց վարագույրով, կանոնավոր թափթփվածությամբ, գրքերի անթույլատրելի մեծ քանակ  պարունակող մի սենյակ, կտեսնենք դրա տիրուհուն։ 

            Նա երիտասարդ էր, նիհար ու սլացիկ ինչպես լապտերից հենց նոր պոկված լույսի շողը։

Continue reading

Շնորհավոր Նոր Տարի

Գրական Կամուրջի խմբագրությունը ջերմորեն շնորհավորում է բոլոր այցելուների, ընթերցողների ու հեղինակների Ամանորը: Թող 2022-ը լինի խաղաղության, առողջ կյանքի ու ձեռքբերումների տարի:  

Ջալալ ալ Ահմադ | ՍԵԹԱՌ

Թարգմանությունը պարսկերենից՝ Օվսաննա Բաղումյանի Նա գնում էր մի նոր ու անպատյան սեթառ[1] ձեռքին, օձիքը բաց ու անփույթ: «Շահ»-ի մզկիթի[2] աստիճաններից շտապով ցած իջնելով՝ դժվարությամբ     ճանապարհ  էր հարթում մանրավաճառների շարքերի ու  նրանց թարեքներին իրենց համար էլ անհայտ ինչ-որ բան փնտրող մարդկանց խմբերի միջով: Սեթառը սեղմել էր փորին ու մյուս  ձեռքով  դրա լարերն էր պահում, որ մեկնումեկի …

Continue reading

Կոլյա Տեր-Հովհաննիսյան | ՈՒԹԵՐՈՐԴ ԱԹՈՌԸ

Կոլյա Տեր Հովհաննիսյան

Մենք ութ աթոռ ունեինք, մնաց յոթը. մեկը կոտրվեց: Չէ, չկոտրվեց, հայրս ամուր հարվածեց հատակին, կտոր-կտոր եղավ: Ես ամեն բան տեսա կիսաբաց դռան արանքից ու տակս թրջեցի:

Ուրեմն արթնացա անսովոր ձայներից, իջա անկողնուց ու մոտեցա դռանը… Ավելի ուշ իմացա, որ մայրս պնակը վերցրել էր ընթրիքի սեղանից, նետել հորս վրա. հայրս խաբս էր տվել, ու պնակը, դիպչելով դիմացի պատին, ջարդուփշուր էր եղել: Ինքը պատմեց լացը զսպելով. այսպիսի պահերին շրթունքներն ուրիշ ձև են լինում, տգեղանում է, իսկ մորս բերանը ժպտալիս շատ է սիրունանում:

Continue reading