Վլադիմիր Վիսոցկի | ԼԱՐԱԽԱՂԱՑԸ

Վլադիմիր Վիսոցկի
Լուսանկարը՝ fresher.ru կայքից

Ռուսերենից թարգմանեց՝ Սամվել Մարտիրոսյանը

ԼԱՐԱԽԱՂԱՑԸ

Չի տարվել նա ոչ փառքին, ոչ փողին,

Հասակից կամ դիրքից իր փքված,

Ու քայլերով միայն իր՝ քայլողի,

Նա անցնում է նշմարված ուղին,

Նյարդի պես մերկացած ու ձգված:

Ահա նա՝ ճոճվում է վերևում մեն-մենակ,

Մի քիչ աջ թե տանի՝ կկորչի, կգնա,

Մի քիչ ձախ թե բերի՝ փրկություն չունի,

Բայց, արի տես, որ չորս քառորդը լարի,

Անցնելու է, ինչ էլ լինի:

Խանգարում են լույսերը նրան, շփոթում,

Ծակծկում են իրենց փշե պսակով,

Ու փողերը փչում, տրաքում են օդում,

Եվ ճիչերը վազում, փախչում են տակով,

Ուր ամեն ինչ ոռնում է ու ամեն ինչ թնդում:

Իսկ նա դեռ ճոճվում է վերևում մեն-մենակ,

Մի քիչ աջ թե տանի՝ կկորչի, կգնա,

Մի քիչ ձախ թե բերի՝ փրկություն չունի,

Բայց արի՝ տես, որ երեք քառորդը լարի,

Անցնելու է, ինչ էլ լինի:

Լռում են օթյակները, փափկասուն նվաղում,

Հիմա մի վայրկյանը՝ մի դար կտևի,

Ու հևում են կրծքերը ու ճիչերը թաղում,

Եվ նրան թվում է այնտեղ՝ վերևից,

Թե ցածում թզուկներն են իր մահվան հետ խաղում:

Ու հիմա գմբեթի մեջտեղում է մենակ,

Մի քիչ աջ թե տանի՝ կկորչի, կգնա,

Մի քիչ ձախ թե բերի, փրկություն չունի,

Բայց, հանգի՛ստ, իր երկու քառորդը մնաց,

Ու կանցնի նա, ինչ էլ լինի:

Եվ ժպիտը նրա շուրթերին պարեց,

Այդպես առաջինն է ժպտում վերջինին,

Ո՞վ կարող է հիմա նրան խանգարել,

Ու դոփում է դահլիճը խելագար, երջանիկ,

Ու դողում է պարանն ինչպես ներվ:

Ահա նա վերևում է, ճոճվում է մեն-մենակ,

Մի քիչ աջ թե տանի՝ կկորչի, կգնա,

Մի քիչ ձախ թե բերի, փրկություն չունի,

Բայց արդեն մնացել է մեկ քառորդը լարի,

Որ կանցնի նա, ինչ էլ լինի:

Ու գոռաց կրկեսը, հետո սթափվեց,

Եվ գազանները ծանոթ հոտ առան,

Գուցե անվստահ, գուցե՝ անվարան,

Բայց քայլն այդ վերջին պոկեց ու տարավ,

Թեփ ու փոշու մեջ արյունը թափվեց:

Իսկ հիմա մեկ ուրիշն է վերևում մեն-մենակ,

Մի քիչ աջ թե տանի՝ կկորչի, կգնա,

Մի քիչ ձախ թե բերի, փրկություն չունի,

Բայց արի՝ տես, որ սա էլ չորս քառորդն իր բաժին,

Անցնելու է, ինչ էլ լինի:

ՇՈԳԵՀԱՐ, ԾԽԱՀԱՐ

Տաքացրու բաղնիսը, տիրուհիս,

Կդաղեմ ինքս ինձ, կվառեմ,

Կքշեմ կասկածներս նոր ու հին

Որ եկել ու կողքիս են թառել:

Ու եթե նվաղեմ անվայել,

Մի թաս ջուրն ինձ կբերի ուշքի,

Եվ անցյալն իմ, որն ինձ չի խնայել,

Կապույտով կփայլի կրծքիս:

Շիկացրու ինձ ճերմակ ծխի մեջ,

Ի՞նչ եմ տեսել ես սևից բացի,

Ես այսօր շոգեհար եմ անվերջ,

Ու շոգը լեզուս կբացի:

Ինչքան ծառ եմ, ու հույս խորտակել,

Քանի ցավ եմ տեսել, ու ճամփա,

Ձախ կողմս Ստալինն էր փակել,

Իսկ աջից Մարինն էր խփած:

Էխ, հավատն էր, որ մոտ թողեցի,

Իմ բաժին դրախտի համար,

Ցերեկս գիշերով փոխեցի,

Տուր տվեցի գլուխս հիմար:

Շիկացրու ինձ ճերմակ ծխի մեջ,

Ի՞նչ եմ տեսել ես սևից բացի,

Ես այսօր շոգեհար եմ անվերջ,

Ու շոգը լեզուս կբացի:
Հիշում եմ առավոտը կանուխ,

Մեջ առան զինվորները ջահել,

Ո՞վ թողեց, որ բոլորս նայեմ,

Սիբիրից ինձ սիբիր էին տանում:
Իսկ հետո այդ ճահճային հոտից,

Մեր կոկորդն ու աքերն էին բռնվում,

Ու դաջում էինք ձեզ մեր սրտերին մոտիկ,

Որ լսեիք, թե ինչպես է ցավում:

Շիկացրու ինձ ճերմակ ծխի մեջ,

Ի՞նչ եմ տեսել ես սևից բացի,

Ես այսօր շոգեհար եմ անվերջ,

Ու շոգը լեզուս կբացի:

Պատմությունն իմ սրտխառնոց է ու դող,

Ծուխը քիչ-քիչ  մաքրվեց, ու թվաց,

Թե երեկն իր սառնությունը հերթով,

Զիջում է ջերմությանն այսօրվա:

Ու մտքերս քունքերիս սեղմվեցին,

-Պարզվում է ես գերի չեմ բնավ,

-Դու կեչու ավելով ինձ ծեծիր,

Որ հնից  հետքեր չմնան:

Շիկացրու ինձ ճերմակ ծխի մեջ,

Ի՞նչ եմ տեսել ես սևից բացի,

Ես այսօր շոգեհար եմ անվերջ,

Ու շոգը լեզուս կբացի: