Category: Ուղեգրություն

Կոլյա Տեր Հովհաննիսյան | ՀԱՅԻ ՏԵՍԱԿՆԵՐԸ

Կոլյա Տեր Հովհաննիսյան

Փոքր ազգ ենք, մեծ հատվածը իր բնօրրանից դուրս՝ տերն է աշխարհի ու արևի, ինքը՝ տնավեր…

Գլուխ է ծռում օտարների առջև՝ նա, ով կանգնած իր բարձրագահ լեռներում, երգել է հպարտ՝ «Տալվորիկի զավակն եմ քաջ, չեմ խոնարհիլ վատին առաջ»…

Խոսում է աշխարհի բոլոր լեզուներով՝ իսկ իր լեզվո՞վ…

Եվ դեռ շարունակում է արտագաղթել շատով, ներգաղթել՝ քչով…

Այնուամենայնիվ՝ «Թէև փոքր ածու ենք, բայց մեր մէջ ևս գործւել են գործեր յիշատակության արժանի»…

Continue reading

Մարուշ Երամեան | ԵԳԻՊՏԱԿԱՆ ՕՐԱԳՐՈՒԹԻՒՆ

Երբեք չէի կարծեր, որ Մոսկուան տեսնելով այսքան պիտի ուրախանայի: Բայց Մոսկուա՞ն էր տեսածս: Պարզապէս մօտակայ անտառներն էին, որոնք վերէն, օդանաւին պատուհանէն ձիւներուն մէջ աճած սունկերու կը նմանէին: Ինչո՞ւ այս ուրախութիւնը, ուրկէ՞ այս անհասկնալի, խլրտացող ապրումը: Հաւանաբար մանկութենէս, ուր մեծ դեր ունէին Հայաստանէն հասնող գիրքերն ու ռուսական պալէն՝ Կալինա Ուլանովան իր թեթեւ ու դանդաղ թռիչքներով, Մայա Փլիսէցսքայան իր մանաւանդ Գարմէնով, Կարապի լիճը եւ այս բոլորը իրենց կատարելութեամբ:

Continue reading

Դընի Դոնիկյան | ՄԵՆԱՎՈՐ ՃԱՆԱՊԱՐՀ ԴԵՊԻ ԶԱՆԳԵԶՈՒՐ – 11

ֆրանսերենից թարգմանեց Գառնիկ Մելքոնյանը Քայլելու նպատակաուղղվածությունը Քայլելու քաղաքականությունը Մի օր, մի խրհրդապաշտ խռովարարի խելքին փչեց հնդիկ ամբոխներին տանել մինչև ծովը, որոնք զայրացել էին անգլիացիների կողմից աղի վրա դրած հարկից : Դա ճշմարտության քայլորդ էր, իսկ Հնդկաստանը մեծ էր, այնտեղի ժողովուրդները երիցս անիծված, կենդանի էր նաև ուխտագնացության ավանդույթը, որը վերափոխում է ուխտագնացին: Եվ ուրեմն, քայլերն ընթացան …

Continue reading

Դընի Դոնիկյան | ՄԵՆԱՎՈՐ ՃԱՆԱՊԱՐՀ ԴԵՊԻ ԶԱՆԳԵԶՈՒՐ — 10

Վահանավանք
Կտրեցինք անցանք Ողջի գետը, թողեցինք Շնարջիկ գյուղն ու գնացինք բլրալանջով ելնող անտառային մի ճանապարհով: Աչքդ միանգամից շոյում է վանքի նրաբակերտ ուրվապատկերը: Ու նաև նրա թարմ, կարմիր կղմինդրները` կանաչ ու վայրի ճանապարհի ծայրին: Այդժամ կռահում ես, որ Վահանավանքը դարձել է հախուռն վերականգնման առարկա: Աշխատանքը մի թիմի, որը ղեկավարում է ակադեմիկոս Գրիգոր Գրիգորյանը, բայց որը հանկարծակի ընդհատվել է: Մնում են սրահները` ամրակուռ կամարներով, որ արված են երգեցողության ձայնն ավելի ուժգնացնելու համար:

Continue reading

Դընի Դոնիկյան | ՄԵՆԱՎՈՐ ՃԱՆԱՊԱՐՀ ԴԵՊԻ ԶԱՆԳԵԶՈՒՐ — 9

ֆրանսերենից թարգմանությունը` Գառնիկ Մելքոնյանի

Գարիկ երկերեսանին

Կապանի տաքսու վարորդ Գարիկը (սա նրա իսկական անունն է) թողեց, որ մի պահ մտածեմ, թե սխալվել եմ: Իմ նախորդ գրքերում ես մի լավ հռհռացել էի չորս անիվների չարագործների այդ միավորման վրա:
Հալից ընկել էինք` հուսահատվելով, թե կհասնենք Կապան գիշերվանից առաջ, երբ մարդը համաձայնեց մեզ վերցնել: Չնայած իր պստիկ գիշատչի ժպիտին, զանգեզուրցի քառասնամյա այդ սամարիտացին սկզբում մեզ որոշ վստահություն ներշնչեց: Մեզ իջեցնելով հյուրանոցի առջև` հրաժարվեց փող վերցնել: Դա ապացույցն էր այն բանի, որ այդ մեծահոգի մարդը, ինչը հազվադեպ բան է աշխարհի այս խուլ անկյունում, մեզ պիտի պաշտպաներ հայաստանցի խաբեբաներից, որոնք մեզ առաջարկում էին տանել ուր մենք էինք ցանկանում: «Վաղը, ես ձեզ ես կտանեմ ուր ուզենաք»: Ու շտապեց գրպանս խոթել իր հեռախոսի համարը: Դե ուրեմն, ինչպես շնորհակալ չլինել նրանից ու չընդունել նրա ծառայությունները հաջորդ օրը:

Continue reading

Դընի Դոնիկյան | ՄԵՆԱՎՈՐ ՃԱՆԱՊԱՐՀ ԴԵՊԻ ԶԱՆԳԵԶՈՒՐ – 8

Ֆրանս.թարգմանեց Գառնիկ Մելքոնյանը
Միայնակ`մենավոր ճանապարհին
Հիմա վայրէջքիդ շեմին ես: Երկար ու ձիգ ժամերով հանդերձ`այրող արևի տակ: Չոր ճանապարհը ժանյակաձև ձգվում է մինչև հովիտը: Այն քեզ տանում է մինչև տապի հեռավոր մուժերը, ուր ինքը խեղդվում է: Այն կենդանի այրում է ու ծռմռվում` անցելով բլուրների լանջով, ամեն շրջադարձի` իջնելով մեկ աստիճան, նախ` մինչև գյուղը, որն ի ցույց է դնում իր տանիքները, հետո դրանից անդին, դեպի գորշավուն խորությունները, ուր Կապան քաղաքն է ծվարել:

Continue reading

Դընի Դոնիկյան | ՄԵՆԱՎՈՐ ՃԱՆԱՊԱՐՀ ԴԵՊԻ ԶԱՆԳԵԶՈՒՐ — 7

ֆրանս. թարգմանեց Գառնիկ Մելքոնյանը

Դատարկության մեջ քայլելիս

Լինում է այնպես, որ քայլելիս շուրջդ չես զգում այլևս որևէ մարդկային ներկայություն: Ուղեկիցներդ մնացել են հեռվում`ետևում կամ առջևում, կորել տեսադաշտից : Ու քանի որ այս տեղերում հատ ու կենտ մարդիկ են հանդիպում, քայլում ես բացարձակ անծանոթ տարածության մեջ: Ճանապարհի մի հատված անցնում է վայրի բուսականության միջով, որն աճում է ազատ ու անկաշկանդ, երբեմն այնքան բարձր, որ կարծես ինչ-որ թունելի մեջ ես հայտնվել: Այն շրջապատում է քեզ չորս կողմից, ու միաժամանակ, թվում է, թե սպառնում է քեզ:

Continue reading

Դընի Դոնիկյան | ՄԵՆԱՎՈՐ ՃԱՆԱՊԱՐՀ ԴԵՊԻ ԶԱՆԳԵԶՈՒՐ – 6

ֆրանսերենից թարգմ. Գառնիկ Մելքոնյանը
Մայր բազմաչարչար
Գյուղերի հայ մայրերն ունեն այն կանանց անուրախ ժպիտ, ովքեր իրենց ուսերին են կրում իրենց ազգի թերությունները: Նրանք չուեն մայրաքաղաքում ապրող իրենց քույրերի եվրոպական թեթևությունը: Իրենց մարմնի համար վատնելու ժամանակ չունեն: Նրանց մարմինը մաշվում է ամենօրյա աշխատանքների քերիչով: Նրանք մոռանում են այն որպես ես-ի զարդարանք ու ճկում այն գյուղի չարքաշ իրականությանն ի խնդիր, որ երկիրը կառավարող ոչ մի արական սեռի ղեկավար չի ձգտում մեղմացնել:

Continue reading

Դընի Դոնիկյան | ՄԵՆԱՎՈՐ ՃԱՆԱՊԱՐՀ ԴԵՊԻ ԶԱՆԳԵԶՈՒՐ – 5

Ֆրանս. թարգմանեց Գառնիկ Մելքոնյանը
Գիշերային ջրեր

Եթե դուք էլ ինձ նման ունեք միզելու մի ապարատ, որը պատի ժամացույցի պարբերականությամբ ձեզ խուտուտ է տալիս, և որ դատարկվելու համար ձեզ պետք է գիշերով հասնել այն զուգարանին, որը գտնվում է տանից դուրս, ձեզ անծանոթ մի վայրում, մի խուլ գյուղի խորքում, խոզերի ու կովերի հենց ետևում, ու դիմակայել տան շներին, որոնք անմիջապես առնում են օտարերկարցուդ հոտը, նյարդայնանում ամենափոքր իսկ աղմուկից ու գռմռում ասես մարտից առաջ, ի՞նչ է ձեզ պետք հնարել` վնասներից խուսափելու և ապահով լինելու համար, որ նորից տեսնելու ես լույսի բացվելը:

Continue reading

Դընի Դոնիկյան | ՄԵՆԱՎՈՐ ՃԱՆԱՊԱՐՀ ԴԵՊԻ ԶԱՆԳԵԶՈՒՐ – 4

Քայլել, կրկնել: Գրել :
Դու թողել ես Եվրոպայիդ միօրինակությունները: Մոդեռնիստական օրերի կրկնությունը : Թողնել ուտելու ու խմելու շքեղությունը: Ու հիմա, տաժանում ես: Առաջ ես մղում մարմինդ: Դեռ ինչքա՞ն՝ էլի: Հարցնում ես անընդհատ ինքդ քեզ:

Continue reading