Tag: Դինո Բուցատի

Դինո Բուցատի|ԽԵՂՃ ԵՐԵԽԱ (Povero bambino)

Ավստրիա, 1904 թ.
Մի զբոսայգում երեխանրի խմբերը պատերազմ են խաղում:

Նրանցից շատերը շիկահեր են, վարդագույն մաշկով, կապույտ աչքերով: Ու քանի որ տղեկները հաճախ բնազդորեն դաժան են լինում, նրանց անողոք կատակների առարկան հինգ տարեկան մի երեխա է, պստլիկ, լղարիկ, սև մազերով:
Ի վերջո, ցեխակոլոլ, կոտրված խաղալիք-հրացանով, հարթ ու սև մազերով տղեկը ապաստան է գտնում մոր մոտ:

Continue reading

Դինո Բուցատի | ԵՐԿՈՒ ՎԱՐՈՐԴՆԵՐԸ (I due autisti)

Տարիների հեռվից, դեռ ինքս ինձ հարցնում եմ, թե ինչ էին ասում իրար դիակառքի երկու վարորդները, մինչ մեռած մայ րիկիս տանում էին հեռավոր գերեզմանատուն:
Երկար պիտի գնայինք, ավելի, քան երեքհարյուր կիլոմետր, ու թեև ավտոճանապարհը բանուկ չէր, չարաղետ դիակառքն առաջնում էր դանդաղորեն:

Continue reading

Դինո Բուցատի | ԵՐԳԸ ՊԱՏԵՐԱԶՄԻ

Արքան հսկայական, պողպատե ու ալմաստե գրասեղանից կտրեց հայացքն ու ականջ դրեց:

-Գրո ՛ղը տանի, այս ի՞նչ են երգում իմ զինվորները, -հարցրեց նա:

Պալատի մոտով, Թագադրության հրապարակի վրա, իսկապես զորքեր էին անցնում` ուղղվելով դեպի սահման, անցնում էին՝ գումարտակը գումարտակի ետևից, ու քայլելով՝ զինվորները երգում էին: Նրանց կյանքը թեթև էր, որովհետև թշնամին արդեն փախուստի էր դիմել, ու այնտեղ` հեռավոր երկրում, նրանց մնում էր լոկ վերցնել հաղթանակի դափնեպսակներն ու փառքով վերադառնալ: Դրա համար էլ արքան ևս, իրեն հիանալի էր զգում ու լի էր վստահությամբ սեփական ուժերի հանդեպ: Էլի մի քիչ, ու ողջ աշխարհը պիտի հպատակվեր իրեն:

-Դա նրանց երգն է, Ձերդ Մեծություն,-պատասխանեց առաջին խորհրդականը, ով նույնպես պատված էր զենք ու զրահով` ըստ պատերազմական ժամանակի կանոնների:

Continue reading

Դինո Բուցատի | ՈՒՏԻՃԸ

Ուշ վերադառնալով տուն` ճզմեցի մի ուտիճի, որը միջանցքում փորձում էր ճողոպրել ոտքերիս տակից (մնաց այդտեղ, սալիկի վրա), հետո մտա սենյակ: Մարիան քնած էր: Պառկեցի նրա կողքին, հանգցրի լույսը, բացված լուսամուտից տեսնում էի պատի ու երկնքի մի հատված: Շոգ էր, քնել չէի կարողանում, վաղուցվա պատմությունները վերածնվում էին իմ մեջ, նաև` կասկածներ, որ անվստահություն են սերմանում վաղվա հանդեպ: Մարիան մի փոքրիկ տնքոց արձակեց.« Ի՞նչ է պատահել», հարցրեցի: Նա բացեց մի աչքը`լայն, որպեսզի տեսներ ինձ, շշնջաց.«Վախենում եմ»:

Continue reading

Դինո Բուցատի | ՃԱԳԱՐՆԵՐ ԼՈՒՍՆԻ ՏԱԿ

Պարտեզում լուսինն է և խոտի ու բույսերի հոտը, որն հիշեցնում է որոշ անցած-գնացած առավոտներ (երբևէ եղե՞լ են դրանք), երբ լուսադեմին, երկարաճիտ կոշիկներով ու հրացանով, դուրս էինք գալիս որսի: Բայց հիմա խաղաղավետ լուսին է, հանգած պատուհաններ, շատրվանն այլև չի ցայտում. լռություն: Մարգագետնին չորս-հինգ, փոքրիկ սև կետեր են: Ամեն անգամ շարժվում են` զվարճալի, արագ ցատկերով, առանց փոքր իսկ աղմուկի: Ծաղկանոցների ստվերում` ասես սպասում են: Ճագարներ են: Պարտեզը, խոտը, այդ անուշ բուրմունքը, անդորրագին լուսինը, գիշերն ` այնքան անսահման ու հեշտագին, որ ներսումդ ցավ ես զգում անհասկանալի պատճառներով, այս ամբողջ հիասքանչ գիշերը իրենցն է: Երջանի՞կ են:

Continue reading

Դինո Բուցատի | ԿԱԹԻԼԸ

իտալերենից թարգմանեց Գառնիկ Մելքոնյանը

Ջրի մի կաթիլ է բարձրանում աստիճաններով: Լսու՞մ ես: Մեկնված մահճալկալի վրա, մթության մեջ, hետևում եմ նրա հանելուկային ընթացքին:
Ինչպե՞ս է անում: Թռչկոտո՞ւմ է: Տի՛կ, տի՛կ,- լսվում է մերթ ընդ մերթ: Հետո կաթիլը կանգ է առնում և գուցե ողջ մնացյալ գիշերն էլ ձայն չի հանում:
Եվ սակայն, շարունակում է բարձրանալ: Աստիճան առ աստիճան, գնում է վեր, ի տարբերություն մյուս կաթիլների, որոնք իջնում եմ ուղիղ ընթացքով` ենթարկվելով ձգողականության ուժին, ու վերջում բոլորին հայտնի մի փոքր չլմփոց են արձակում:

Continue reading

Դինո Բուցատի | ԱՎԵԼՈՐԴ ՀՈՐԴՈՐՆԵՐ

իտալերենից թարգմանեց Գառնիկ Մելքոնյանը

Կուզենայի, որ դու գայիր ձմեռային մի իրիկուն, ու երկուսով, ապակիների ետևում իրար սեղմված, նայելով մութ ու ցուրտ փողոցների միայնությանը` հիշեինք հեքիաթների ձմեռները, ուր ապրում էինք միասին առանց դա իմանալու: Արդարև, նույն կախարդված ծառուղիներով մենք անցանք, ես ու դու, երկչոտ քայլերով, միասին գնացինք գայլերով լի անտառների միջով, ու նույն ոգիներն էին մեզ լրտեսում`մամռակալած աշտարակների վրայից, ուր ագռավներն էին թևածում: Այդտեղից, , երկուսս էլ նայեցինք խորհրդավոր կյանքին, որը մեզ էր սպասում: Այնտեղ, մեր մեջ առաջին անգամ բաբախեցին խենթ ու քնքուշ ցանկություններ:

Continue reading

Դինո Բուցատի | ՍԻՐՈ ԴԵՄ

Իտալերենից թարգմանեց Գառնիկ Մելքոնյանը

Հիմա, երբ նա մեկնել է, ու այլևս չի վերադառնա, անհետացել է, ջնջվել իր կյանքից, ճիշտ այնպես, ասես մեռած լինի, իրեն` Իրենային մնում է միայն զինվել ողջ քաջությամբ, որ որևէ կին կարող է խնդրել Աստծուց, և արմատախիլ անել բոլոր կապերը, որոնցով այդ տարաբախտ սերը կապվել էր իր էությանը: Ինքը միշտ ուժեղ աղջիկ է եղել, այս անգամ էլ չի թուլանա:

Continue reading

Դինո Բուցատի | ԿՈՐՍՎԱԾ ՕՐԵՐԸ

Իտալերենից թարգմանեց Գառնիկ Մելքոնյանը
Մի քան օր հետո, ինչ դարձել էր շքեղ ամառանոցի տեր, Էռնեստ Կաձիրան տուն վերադառնալով, հեռվից նկատեց մի մարդու, ով մի արկղ ուսերի վրա դրած` դուրս ելավ ցանկապատի երկրորդական դռնից ու այն դրեց մի բեռնատարի վրա: Չհասցրեց հասնել նրան` նախքան նա կմեկներ: Այդժամ նստեց մեքենան ու գնաց նրա ետևից: Բեռնատարը գնաց երկար, մինչև քաղաքի ամենահեռու ծայրամասը ու կանգ առավ մի ձորի պռնկին:

Continue reading

Դինո Բուցատի | ՈՒՂԻՂ ՀԱՂՈՐԴԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ԳՆԱՑՔԸ

Իտալերենից թարգմանեց Գառնիկ Մելքոնյանը

-Որ՞ գնացքն ես նստում:
-Այս մեկը:
Լոկոմոտիվը սարսափազդու էր` մրի մեջ կորած ծածկի տակ, թվում էր կատաղի մի ցուլ, որը չի համբերում տեղից պոկվելու համար:
-Այս գնացքո՞վ ես գնալու,-հարցնում էին ինձ:

Continue reading