Մրտ 18 2021
Թարգմանությունը պարսկերենից՝ Օվսաննա Բաղումյանի Նա գնում էր մի նոր ու անպատյան սեթառ[1] ձեռքին, օձիքը բաց ու անփույթ: «Շահ»-ի մզկիթի[2] աստիճաններից շտապով ցած իջնելով՝ դժվարությամբ ճանապարհ էր հարթում մանրավաճառների շարքերի ու նրանց թարեքներին իրենց համար էլ անհայտ ինչ-որ բան փնտրող մարդկանց խմբերի միջով: Սեթառը սեղմել էր փորին ու մյուս ձեռքով դրա լարերն էր պահում, որ մեկնումեկի …
Մյս 07 2020
Մենք ութ աթոռ ունեինք, մնաց յոթը. մեկը կոտրվեց: Չէ, չկոտրվեց, հայրս ամուր հարվածեց հատակին, կտոր-կտոր եղավ: Ես ամեն բան տեսա կիսաբաց դռան արանքից ու տակս թրջեցի:
Ուրեմն արթնացա անսովոր ձայներից, իջա անկողնուց ու մոտեցա դռանը… Ավելի ուշ իմացա, որ մայրս պնակը վերցրել էր ընթրիքի սեղանից, նետել հորս վրա. հայրս խաբս էր տվել, ու պնակը, դիպչելով դիմացի պատին, ջարդուփշուր էր եղել: Ինքը պատմեց լացը զսպելով. այսպիսի պահերին շրթունքներն ուրիշ ձև են լինում, տգեղանում է, իսկ մորս բերանը ժպտալիս շատ է սիրունանում:
Ապր 30 2020
Տանը պնդում էին, որ Սաթենան իրասածի է ու հակառակվում է զուտ հակառակվելու համար:
-Ես ճշմարտությունն ասացի: Նա ուզում էր իմ հաշվին իրեն երևակայել…
Սաթենան ու տատը վիճելով տուն մտան:
-Միևնույն է, մեծի հետ այդպես չեն խոսում…
-Բայց նա´, նա ինչո՞ւ ստեց:
-Ամաչի´ր:
-Ճիշտ խոսելու համա՞ր:
Ապր 06 2020
«Հետաքրքիր ա. ինչի՞ մասնագետներ են այնտեղ»,- ինքն իրեն մտովի հարցրեց ու պատասխան չունենալով՝ սկսեց ուսումնասիրել սպասողներին: Տղամարդիկ էին: Մեկն անդադար ձեռքի մատներով տկտկացնում էր ծնկների վրա դրված թղթապանակի վրա, մյուսը որոշակի ընդհատումներով ծնկներն էր ցնցում, նրա կողքինը հանգիստ նստած էր, բայց հանկարծ կռացավ, անդրավարտիքի փողքերը հերթով մի ձեռաչափ բարձրացրեց, գուլպաները ձգեց վեր, հետո փողքերը իջեցրեց, երկու ձեռքերով դրանց վրա աջ ու ձախ թփթփացրեց, փոշեզրկեց, ընդունեց նախկին դիրքը: Բայց Սեդայի մեջ ինչ-որ բան էր թրթռում, նոր, շփոթեցնող ու անծանոթ, քիչ առաջ ի հայտ եկած… Ի՞նչ…: Հա՜, «Մայրիկ ջան»-ը՜…: Առաջին անգամ էին իրեն այդպես դիմում: Ուրեմն ինքն արդեն այդ տարիքի՞ն է հասել: Ակնդետ նայեց քարտուղարուհուն, գտավ, որ նա կլինի քսան-քսաներկու տարեկան, իսկ ինքն էլ արդեն քառասունհինգ է. ի՞նչ կա որ… Իր առաջնեկն էլ է այս աղջկա տարիքին:
Մրտ 04 2020
Առավոտյան սուր օդը բաց պատուհանից ներխուժում էր սենյակ ու փոշու հատիկներով ծափ տալով՝ խտղտացնում քիթս: Դժոխային գիշերվանից հետո հոգնած՝ նստել էի հատակին ու հենվել բազմոցին: Ուղեղս թմրել էր, թանաքոտված ու գրչից կոշտացած ձեռքերս թուլացած ընկած էին, իսկ ոտքերումս թմրության ասեղներ էին ծակծկում: Դեռ տասը րոպե կարող էի ննջել: Ժամանակ առ ժամանակ սթափվում էի հակվող գլխիս ծանրությունից: Աչքի ծայրով նայեցի ժամացույցի սլաքներին. արագ էին սահում: Սեղանին դրված թեյի բաժակից ծուլորեն գլորվելով՝ վեր էր բարձրանում հիլաբույր գոլորշին: Եթե մեկը հիմա մտներ իմ սենյակ, կմտածեր՝ կենտրոնում ռումբ եմ պայթեցրել, ամեն ինչ դիտավորյալ ցաքուցիր արել: Պատի տակ դրված գրասեղանը ճռռում էր թղթապանակների, խառնիխուռն ընկած գրենական պիտույքների, ինձանից հոգնատանջ եղած բառարանների ծանրությունից: Համակարգչի էկրանը խեղդվում էր եզրերին ամրացված դեղին թղթերի առատությունից:
Մրտ 01 2020
Աշնանային այդ օրը Սառան, հավանաբար, ավելի երկար կմնար աշխատատեղում, որովհետև մի քանի պայմանագրերի տեքստերի կազմումը հրատապ էր: Նման դեպքերում կիսատ գործերը նաև տուն էր տանում և ուշ երեկոյան աշխատում դրանց վրա: Աշխատանքային օրվա ավարտին դեռ երկու ժամ կար: Թրթռուն ու թեթև զովությունը կիսաբաց պատուհանից ներս ու դուրս էր անում: Մի պահ նրան թվաց, որ աշխատասենյակում ծանոթ բուրմունք տարածվեց, շատ ծանոթ ու ախորժալի. բոված ցորենի՝ աղանձի բույր: Ընդհատեց գրելը, շուրջը նայեց ու լիաթոք ներշնչեց:
Նյմ 25 2019
Վիպակ Եղբայրներով են. ինքը, Հակոբը և Հունանը: Առջևում բյուրեղապակյա հարթակի վրա պարող կարմիր զգեստով գնչուհին է, որը հետո, հենց այդպես՝ հարթակով, սկսում է դանդաղորեն սլանալով հեռանալ դեպի հորիզոն: Հարթակը պոկվում է գչուհու ոտքերից ու վայր ընկնելով՝ փշրվում իրենց առջև: Գնչուհին այլևս չի երևում: Մայրը և կինը՝ Անուշը փորձում են ավլելով հավաքել փշուրները: Հակոբն ու Հունանը …
Սպտ 11 2019
Երկրի ծայր հյուսիսում՝ բարձր լեռներից ու ոլորապտույտ ճանապարհներից անդին, անտառի փեշին ծվարած, ողջ աշխարհից մեկուսացած մի փոքրիկ գյուղում էր ապրում տիկին Սիրանույշը՝ ազնվական ծագում ունեցող կանանց բնորոշ ճերմակ մորթով, գարնան մանուշակների կապույտն ունեցող աչքերով, փոքր համաչափ քթով, կարճ սանրվածքով ու նրբագեղ շարժուձևով: Նրան նայելիս ակամա հասկանում էիր, որ տեղացի չէր, նման չէր տեղաբնակ հասակակակից տատիկներին՝ ճերմակ մազափունջը ծոծրակին հավաքած, արևից այրված թուխ դեմքով:
Սպտ 09 2019
Տարվա ընթացքում մեկ-մեկ արձրևները հորդառատ են լինում: Տանը լինեմ, աշխատավայրում կամ տրանսպորտում՝ դրանք թափվում են ինձ վրա: Խուսափելը վեր է իմ ուժերից…
Առաջին անգամ հայրիկիս մասին հետաքրքրվել եմ հինգ տարեկանում՝ մանկապարտեզ գնալու ճանապարհին: Ես տեսնում էի, որ շատ երեխաներ մանկապարտեզ էին գալիս հայրիկների գրկում ծվարած ու ինձ թվում էր, որ նրանք հպարտ են ու երջանիկ այդ վիճակից, քանի որ կարող էին վերևից նայել ինձ պես ոտնաթաթ ոստոստելով քայլողներին:
– Մամա, իսկ ինչու՞ ես պապա չունեմ:
– Դե, այդպես է ստացվել… Արի մինչև տեղ հասնելը միասին մեկ անգամ էլ կրկնենք հանդեսի ելույթդ, որ հանկարծ չմոռանաս:
Հետագայում ես այդ պահը հիշում էի որպես մայրիկի՝ թեմայից խուսափելու արագ անցում:
Հլս 30 2019
Բեռնատարը կանգ առավ գյուղի շուկայում: Վարորդը իջավ, օգնեց կողքին նստած կնոջը՝ Սիրանին, նույնպես իջնել: Հետո գործի գիտակ մարդու վստահ շարժումով բացեց թափքի կողը, երկու հարթ տախտակներով թեքահարթակ ստեղծեց ու նայելով շուրջը՝ օգնության խնդրանքով դիմեց քիչ հեռու կանգնած տղամարդկանց: Վերջիններս մոտեցան և սկսվեց թափքից գինու հսկա փայտե տակառի իջեցումը:
Վերջին մեկնաբանություններ