Category: Պատմվածք

-Վիգե՜ն, զգո՜ւյշ. ճյուղերը շատ են բարակ։
— Մի՜ վախեցիր, Ստյո՜պ ջան, ես քո քաշը չունեմ, համ էլ վերևը էլ բան չկա։ Էս ծառը լրիվ պրծած է։
— Հա՛, — հառաչեցի ես։
Մեր մանկության սալորենին էր, որ քաղցրահամ պտուղներ էր տալիս։ Ուտողը զարմանում էր,
երբ տեսնում էր այդ քաղցր հյութալի միրգը մի լղարիկ ծառի բարակ ճյուղերից կախ։ Թվում էր՝ ինչ-որ մեկը տոնածառի խաղալիքների նման սալորները հատիկ-հատիկ կախել էր ծառի դողդողացող ճյուղերից Չգիտեին, որ ես ու իմ զարմիկները խնամում էինք նրան, վաղ գարնանից անընդհատ ջրում, նույնիսկ մի քանի անգամ մշակել էինք հատուկ դեղով ։ Եվ նա մեզ վարձահատույց էր լինում իր արևահամ սալորներով։

Կարդալ ավելին

-Երեկոյան կուշանամ:
-…
-Լսո՞ւմ ես, ասում եմ երեկոյան կուշանամ:
-Մի բղավի՛ր, լսեցի:
-Չեմ բղավում, ինձ թվաց՝ չլսեցիր.
-…
-Նելլի՞, բան չունե՞ս ասելու:
-Ինչքա՞ն կուշանաս:
-Դե, եսիմ, կուշանամ, էլի:
-Ավելի կոնկրետ…

Կարդալ ավելին

Անունն իրականում Կարապետ էր, բայց ո՞ր գյուղացին իրեն նեղություն կտար, որ ասի այդքան երկար բառ: «Կարո՛».- այսքանն էլ որ ասում են, պիտի շնորհակալ լինես: Բայց ամեն անուն, քերականական լեզվով ասած, պիտի ունենա նաև իր լրացումը, առանց որի կարծես դատարկ է, հնչյունների անիմաստ խումբ: Իսկ, ա՛յ, լրացումը անվանը տալիս է իմա՛ստ, բովանդակությո՜ւն…

Կարդալ ավելին

Իմ ծննդյան ութերորդ տարեդարձի օրը համընկավ Իrանի ժամանակակից պատմության թերևս ամենանշանակալից քաղաքական իրադարձությանը՝ Մորդադ 28-ի հեղաշրջմանը, որ գլխիվայր շուռ տվեց երկրի իշխանությունը: Շատերն այդ օրը համարում են երկրի ժողովրդավարության մահը և բռնատիրության սկիզբը: Այդ օրը Մոսա՛դեղը՝ Իրանի նավթարդյունաբերության ազգայնացման գլխավոր դերակատարը, չեզոքացվեց: Նավթարդյունաբերության ազգայնացումից դժգոհ ամերիկացիների և բրիտանացիների բացահայտ աջակցությամբ գահին նստեց Շահը և թագավորեց մինչև իսլամական հեղափոխությունը, երբ ես վաղուց հրաժեշտ էի տվել մանկությանս ու պատանեկությանս, բայց ամեն տարի, երկրում այդ օրվա կապակցությամբ տեղի ունեցող իշխանամետ բազմաթիվ միջոցառումները, տոնակատարություններն ու հրավառությունները հումորով վերագրում էի իմ ծնունդին…

Կարդալ ավելին

Հաւանաբար
այս տերեւը կը հասկնայ,
որ հասած է իր ժամը
ու պէտք է մինակը
իյնայ,
տարրալուծուի հողին մէջ

Կարդալ ավելին

***
Երբ պաշարված բարձունքներից նվիրական,
Ցած կթափվի զղջումների այրված փոշին,
Եվ գագաթը հո՛ղ կդառնա սովորական՝
Կավաշաղախ հենակ իբրև իմ ոտքերին,

Կարդալ ավելին

Ավստրիա, 1904 թ.
Մի զբոսայգում երեխանրի խմբերը պատերազմ են խաղում:

Նրանցից շատերը շիկահեր են, վարդագույն մաշկով, կապույտ աչքերով: Ու քանի որ տղեկները հաճախ բնազդորեն դաժան են լինում, նրանց անողոք կատակների առարկան հինգ տարեկան մի երեխա է, պստլիկ, լղարիկ, սև մազերով:
Ի վերջո, ցեխակոլոլ, կոտրված խաղալիք-հրացանով, հարթ ու սև մազերով տղեկը ապաստան է գտնում մոր մոտ:

Կարդալ ավելին

Տարիների հեռվից, դեռ ինքս ինձ հարցնում եմ, թե ինչ էին ասում իրար դիակառքի երկու վարորդները, մինչ մեռած մայ րիկիս տանում էին հեռավոր գերեզմանատուն:
Երկար պիտի գնայինք, ավելի, քան երեքհարյուր կիլոմետր, ու թեև ավտոճանապարհը բանուկ չէր, չարաղետ դիակառքն առաջնում էր դանդաղորեն:

Կարդալ ավելին

Գոնե դրսից էլի մի տեսք ուներ, թեև սև ներկը կորցրել էր իր վաղեմի փայլը, ետևի ձախ դուռը փոս էր ընկել, մեքենայի իրանի վրա, աջ կողմի ողջ երկարությամբ ձգվում էին երկու զուգահեռ սպիտակավուն ակոսներ, մեկը հաստ՝ վերևում, մյուսը բարակ՝ ներքևում, դիմահար ապակու վրա նշմարվում էր քարի հարվածի հետևանքով կլորավուն կոտրվածք՝ տարածված ճաքերով: Նոր էր գնել դեղին գույնի Taxi ցուցանակը, որը դնում էր ավտոյի տանիքին հպարտությամբ ու ամեն գիշեր մեքենան բակում կառանելուց հետո վերցնում, տանում էր տուն: Նոր էր «գնել» նաև ավտոյի տեխնիկական զննման կտրոնը, առանց զննման, տարեթիվը վրան, ու դրա ստեղծողին հայհոյանքներ շռայլելով՝ փակցրել ապակու ճաքից մի քիչ վերև: Հաշվիչ չուներ, դրա փոխարեն՝ տեղական արտադրության թվայնացված հայելին օժտված էր կարմիր ու կանաչ ճրագներով, ինչը հաշվիչի առկայության պատրանք էր ստեղծում:

Կարդալ ավելին