Category: Արձակ

Տուն-տան ետևից վերջանում էր քաղաքը:
Երկաթգծերն այստեղ խառնվում էին, խճճվում, այս կողմ, այն կողմ վազում, ու անպայման ընկնում մեկնումեկի ոտքի տակ:
Ծաղիկներ կային հատուկենտ, մոլախոտեր, կոտրված, մի կողմ շպրտված աղյուսներ:
Ամեն ինչ այստեղ հիշեցնում էր բաժանման մասին:
Միայն խոսքեր չկային՝ ոչ քաղցր, ոչ էլ դառը: Կաղ ու անտուն շները մերթընդմերթ երկար-բարակ նայում էին աչքերիս մեջ, հետո դառնում ու շարունակում իրենց ճանապարհը:

Կարդալ ավելին

Նա ասում է, որ ես նման եմ մանկության հեքիաթների կախարդված Արքայադստերը, որը մի ամբողջ կյանք կանգնել է լուսամուտի առաջ ու սպասել… տիրուհին ծիծաղեց, իսկ մայրիկը ժպտաց: Բոլորն ինձ էին նայում: Չշրջվեցի. նա չշարունակեց:
Հետ-առաջ, հետ-առաջ, հետ-առաջ-հետ… չիպ-չիկ…

Կարդալ ավելին

Քսանմեկերորդ դարի մի պատանու ուռկանի մեջ ոսկե ձկնիկ ընկավ ու խոսեց մարդկային լեզվով.
-Ինձ ազատիր, և ես կկատարեմ քո երեք ցանկությունները:
Պատանին չշշմեց. տարբեր լեզուներով խոսող ամեն տեսակ կենդանիներ, հրեշներ ու ճիվաղներ շատ էին հանդիպում գրքերում, կինոնկարներում, նույնիսկ համակարգչային խաղերի մեջ: Ուստի որոշեց խաղ անել ձկան հետ:
-Ի՞նչ կասես, եթե ցանկանամ ուռկանս լիքը լցնես ձկներով, գիտե՞ս, տանը ուտելու ոչինչ չկա,- ստեց նա,- և բոլորն ինձ են սպասում:
-Կկատարեմ քո ցանկությունը,- ասաց ոսկե ձկնիկը անվարան:

Կարդալ ավելին

Վերջին անգամ ստուգեց իրեն հայելու մեջ, շտկեց ականջի տակից դուրս պրծած մազերն ու նայեց թևի ժամացույցին. դեռ ժամանակ կար: Մեկ ժամից պիտի մասնակցեր արտերկրից եկած մի գրողի մեծարման երեկոյին, ուր ներկա էր լինելու նաև իր սիրելի բանաստեղծը: Մեկ ժամից, սակայն ինքն արդեն կազմ ու պատրաստ է. որքա՜ն անհամբերությամբ ու անձկությամբ էր սպասել այսօրվան: Մոտեցավ գրասեղանին, նորից բացեց գիրքը, կարդաց մի քանի էջ ու թեթև ներկած շուրթերը հպեց բանաստեղծի լուսանկարին: Մտաբերեց իր ապրումները, որ ծնվել էին գրքի հափշտակված ընթերցումից: Բանաստեղծն այնպես էր տակնուվրա արել իր հոգին, որ յուրաքանչյուր բանաստեղծություն կարդալուց հետո ահագնանում էր պաշտամունքի հասնող սերը տարիքն առած բանաստեղծի հանդեպ: Բանաստեղծին մոտիկից տեսնելու ցանկությունը, հետզհետէ ուժգնանալով, դարձել էր երազանք:

Կարդալ ավելին

-Հիմա ձմեռները նախկինի պես շատ ցրտաշունչ չեն,- ասաց Զեյթոլլահը և նայեց պատուհանից դուրս,- մի կարգին ձյուն էլ չի գալիս:
-Հա՛, տարիներ առաջ, հիշում եմ, օրեր շարունակ քսանից երեսուն աստիճան ցուրտ էր լինում, և ամեն տեղ սառցակալում էր,- ասաց աղա Ռեզան:
Դրսում ձյունը շարունակում էր մաղել, բայց գետին չհասած՝ հալվում էր: Միայն պատուհանների քիվերն ու մերկ ծառերի ճյուղերն էին մասամբ սպիտակել:
Ներս մտավ Զեյթոլլահի կինը` պղնձէ լեցուն սկուտեղը ձեռքին:

Կարդալ ավելին

Սկահակի տեսքն ապշեցուցիչ էր: Թանգարանի պահեստի փայտե դարակին դրված էր բազմաթիվ ինչ-որ միացություններով, վատ թափանցիկությամբ անձև մի սրվակ: Եվ թե ինչո՞ւ էր պրոֆեսորն այդ սրվակն սկահակ անվանում, ես ոչ մի կերպ չէի կարողանում հասկանալ: Նա խոսում էր այն մասին, որ դա, հավանաբար, մեծագույն հայտնագործություն է հնագիտության բնագավառում, որովհետև Հայաստանից բացի ոչ մի տեղ աշխարհում այդպիսի հնությամբ ապակյա առարկաներ չեն գտնվել: Ապակու բաղադրությունը նույնպես ասում էր այն մասին, որ սկահակը բերված էր ոչ թե ինչ-որ տեղից, այլ հին ժամանակների վարպետը փչելով պատրաստլ էր Սևանի ափերից վերցված ավազից: Տե˜ր Աստված, մի՞թե այդ ժամանակ տեխնոլոգիաներն այդքան անկատար են եղել:

Կարդալ ավելին

Ի՞նչ կը կորսնցնենք, երբ բանաստեղծ մը կորսնցնենք…
Մտածած չենք. որովհետեւ մեզի կը թուի, թէ չենք կրնար բանաստեղծ մը կորսնցնել:
Ճիշդ է: Բանաստեղծը կ’ապրի մեր մէջ իր տողերով եւ իր արտաշնչանքով, որ կը ներշնչէ մեզ:
Բայց կը կորսնցնենք իր գալիք տողերը, իր սոսկական գոյութիւնը, որ տարօրինակ ապահովութիւն մը կու տար մեզի.

Կարդալ ավելին

Կինը մենակ էր տանը: Հիվանդ էր նա: Երբևէ չէր եղել այնպես, որ անհանգստանար իր համար: Բայց հիմա անհանգիստ էր, որովհետև վատ ինքնազգացողությունն առավոտից չէր լքում նրան: Անհանգստությունն աճում էր, ինչպես աճում էր ցավը սրտի շրջանում` երբեմն վերածվելով շնչահեղձության: Վախն աստիճանաբար բուն էր դնում ցավող սրտում ու ավելի անհանգստացնում: Գուցե մա՞հն է ցանկանում այցելել իրեն: Ախր շուտ է, դեռ ժամանակը չէ: Ի՜նչ անհեթեթություն. այդ ե՞րբ է մահը նախօրոք տեղեկացրել իր գալստյան մասին… Թերևս պետք է տեղյակ պահել աղջկան: Չէ’, միայն ո’չ դա. նա նոր է գնացել հանգստանալու, պետք չէ անհանգստացնել: Ինչ լինելու է, միևնույնն է, պիտի լինի…

Կարդալ ավելին

Մարին մոտեցավ շենքին, որտեղ ապրել էր ողջ իր գիտակցական կյանքը: Ե՛վ շենքը, և՛ բակը, և՛ շենքի մոտ եղած ամեն բան նրան հարազատ էին: Շենքի շքամուտքում ինչպես միշտ լռություն էր, Մարին սեղմեց վերելակի կոճակը և շատ քիչ սպասելուց հետո վերելակը հյուրընկալ բացեց դռները: Ներս մտավ, սեղմեց համար 9 կոճակն ու փակեց աչքերը: «Աստվա՜ծ իմ, ինչքա՜ն հոգնած եմ, լավ է՝ վաղը ուրբաթ է»: Մարին բացեց աչքերը, երբ զգաց, որ վերելակը բավականին երկար ժամանակ է, ինչ իրեն բարձրացնում է: Շարժելով գլուխը՝ մտածեց, թե դա իրեն թվացել է, բայց ո՛չ վերելակը շարունակում էր բարձրանալ. բայց ո՞ւր… Մի քանի րոպե սպասելուց հետո Մարին նայեց ձեռքի ժամացույցին՝ յոթն անց կես…

Կարդալ ավելին

Մեքենան բաժին հասավ ինձ գերազանց վիճակում, դա կարող են հաստատել բոլոր նրանք, ովքեր այդ հիշարժան օրը մեր տանն էին, հետևաբար նաև ականատես եղան, թե ինչպես հայրս, սեղանի գլխին նստած, դանդաղ ոտքի կանգնեց, ապա բաժակը ձեռքին մի կարճ կենացով շնորհավորեց ծննդյանս օրը և գրպանից հանելով մեքենայի բանալիներն ու ինձ մեկնելով հանդիսավոր ասաց.
-Բարով վայելես:
Մինչ, տոնական սեղանը թողած, հյուրերը իրար հրմշտելով կշտապեին բակ, ես արդեն մեքենայի մոտ էի և զգում էի նույն բանը, ինչ մեկ տասնամյակ առաջ նվեր ստացած հեծանիվի առջև, սակայն երազելի այդ զգացողությունը այժմ բազմապատկված էր մի քանի հազարով ու թվում էր` երբեք չի սպառվելու և ինձ բավականացնելու է ողջ կյանքիս ընթացքում:

Կարդալ ավելին