Category: Արձակ

-Որքա՜ն գեղեցիկ է այս երկինքը` պարզ, կապույտ, որ կարծես ձուլվում է աչքերիս ու դառնում իմ անսահմանությունը,-ասաց Աննան ու չքնաղ, լուրթ աչքերը հառեց վեր: Բելլան հիացմունքով էր նայում Ռուսիայից վերադարձած իր ընկերուհուն. նրան մի պահ թվաց, որ, իրոք, երկնի կապույտը ցած է իջել ու տարածվել Աննայի աչքերում:
-Դե լա՜վ, էլի սկսեցիր,-վերադառնալով իրականությանը` նշեց նա,- լավ կլինի` պատմես, թե այս ամիսների ընթացքում ինչով ես զբաղվել, քանի երիտասարդի սիրտ ես կոտրել և, ընդհանրապես, ինչու հետ եկար:

Կարդալ ավելին

-Վերջապես կասես` էդ ներկը ինչի՞ համար ես պատրաստում,- հարցրեց Ռուբը և նորից նայեց պատուհանից դուրս, ուր երևում էր Թուրքիայի հյուպատոսարանի կտուրին ծածանվող, աստղի ու մահիկի նշանով կարմիր դրոշը:
Էդը լուռ շարունակում էր փայտե ձողիկով, թիթեղե ժանգոտ մի ամանի մեջ լուծիչի օգնությամբ ջրիկացնել թանձր, սև ներկը: Օրվա վերջում նրանք երկուսով էին մնացել մարզա-մշակույթային ակումբի սկաուատական բաժնում:

Կարդալ ավելին

Մարդն աչքերիս առաջ հալվում էր, ու հնար չկար դա կասեցնելու: Ես նրան վաղ մանկությունից եմ ճանաչել: Հիշում եմ, թե ինչպես էր երբեմն անցնում ավանի արահետներներով: Գնում էր դաշտերից հեռու, դեպի մեծ լեռան ստորոտը, դեպի մութ անտառը: Երեխա էի, ու բոլոր երեխաների նման երկյուղածությամբ ու հարգանքով էի նայում մութ անտառ գնացող մարդկանց: Այդպիսինները քիչ էին: Անտառի մասին շատ հեքիաթներ էինք լսել:

Կարդալ ավելին

Սերը լույս աշխարհ եկավ դժվար երկունքով ճիշտ այն պահին, երբ աշխարհասասան դղրդյունով միանգամից խորտակվեց ու փոշի դարձավ մեր ժամանակների ամենամեծ պատվարը՝ «Երկաթե վարագույրը»: Չքնաղ Մայրը, հակառակ իր ավանդապաշտական հակումներին, գայթակղվել էր, թաքուն սեր էր խաղացել արտաշխարհից եկած բարձրահասակ, կապուտաչյա, շիկամազ անծանոթի հետ ու հղիացել վատ ժամանակներում: Սկզբում նա խիստ տատանվում էր` լույս աշխա՞րհ բերել, թե՞ հրաժարվել անցանկալի, տակավին սաղմնային վիճակում գտնվող ապօրինի էակից:

Կարդալ ավելին

Ինչ որ մեկը թղթե ագռավներ էր վաճառում… Քամին ճոճում էր ագռավների թղթե մարմինները և խշշոց հիշեցնող կռկռոցը տարածվում էր փողոցի երկարությամբ, շուլալվում էլեկտրասյուներին, ապա քրքիջի վերածվելով հայտնվում էր սրա-նրա դեմքին… Դեմքերից մի քանիսը ծանոթ էին… Չէր հիշում նրանցից որ մեկն է երբևիցէ քրքջացել… Հիմա անզուսպ քրքջոցից նրանց մարմիններն ակորդեոնի նման բացվում-փակվում էին և ի վերջո սկսեցին ակորդեոնի ձայնով մարսելյոզ նվագել…

Կարդալ ավելին

Կիսապատուհանից ներս ընկած արևի շողը կիսելով հատակը, դիմացի պատի վրա լուսավորել էր ինչ որ մեկի կողմից կավիճով գրված ” Մենք բոլորս ենք այլանդակ” անիմաստ նախադասությունը, չնայած նկուղում ոչինչ իմաստավորված չէ, ամեն ինչ կեղտոտ է, բորբոսով ներծծված և բուրում է ճահճահոտով: Նկուղի պատերին ուրիշ մակագրություններ էլ կային, բայց շողը նրանց չէր հասել և մարդկային մտքի շատ ” գոհարներ” մնացել էին չգնահատված: Հենց շողի դիմաց` քարի վրա, Աբգարը նստած էլ քնել էր: Ստվարաթղթե արկղի վրա մի կտոր հաց էր, օղու դատարկ շիշ, բաժակներ ու մաքրած սոխի գլուխ…

Կարդալ ավելին

Մանկուց էր տանջում հարցը, թե ինչու է երկինքը կապույտ:
Ենթադրությունները, կարծիքներն ու երևակայությամբ ընդունած պատկերացումները փոփոխվում էին իր ներքին աճին զուգընթաց:
Փնտրեց բոլոր հին ու նոր հեքիաթներում` չստացավ պատասխան:
Ուսումնասիրեց ողջ գիտական միտքը` չբավարարվեց: Եկավ այն համոզման, որ գիտությունը երբեք չի պատասխանում ինչու-ին, այլ միայն` ինչպես-ին:

Կարդալ ավելին

Մանկական անհոգությունը չէր խանգարում ինձ ընկալել մեր տան մեջ սպասվող մուտալուտ փոփոխությունը: Իսկ դա կապված էր մեր ընտանիքում նոր անդամ ավելանալու խոսակցությունների հետ:
Պատկերացում անգամ չունեի թե դա ինչ է նշանակում. անգամ չէի նկատում մորս արտաքին փոփոխությունները: Բայց անկախ ամեն բանից, մեր տան մեջ, բոլորը ջանք չէին խնայում ինձ պատրաստել՝ «փոքրիկ եղբայր» ունենալու հեռանկարին:

Կարդալ ավելին

Դովորդը հանգիստ քնած էր` գլուխը ոտքերով ծածկած, աչքերը բաց և ուշադիր` ինչպես միշտ: Հարկավոր էր զգոն լինել. ամեն պահ կարող էր պետք գալ իր օգնությունը: Շոշափուկներ հիշեցնող բազմաթիվ ոտքերը հանգիստ փարվել էին պստլիկ գլխին, և իրանը մեղմիկ օրորվում էր. Դովորդն արդեն զգում էր, որ այսօր իր օրն է:

Կարդալ ավելին

Վերնագրի համար ընտրված տողը Շահնուրի «Նահանջը առանց երգի» վեպից է. շահնուրյան ցավագին ահազանգն էլ ի զորու չեղավ փոխելու «պատկերազարդ հայոց պատմության» ընթացքը. ձուլման, նահանջի վտանգը նոր սրությամբ է հառնում մեր օրերում,

Կարդալ ավելին