Այսքան ժամանակ է անցել, բայց Նարեկացու ուժը, հմայքը նույն թափով ինձ հետ են: «Նարեկը» միշտ իմ սեղանին է: Ինձ անընդհատ գրավել է այն թարգմանելու միտքը, այն էլ՝ գրաբարից: Դե, բանաստեղծ-թարգմանչին ինչ, թե Երևանի Մատենադարանում գիտնականները տքնում են Նարեկացու ստեղծագործության՝ գրաբարից աշխարահաբար տողացիների վրա: Բանաստեղծ-թարգմանիչն ինքն է ուզում հաղորդակցվել, հասնել բանաստեղծություն ծնող ակունքներին… Այսպես տարիներ անցան, և չնայած իմ մեծ ցանկությանը, ես չէի համարձակվում թարգմանել Նարեկացուն: Չեմ ասի, որ վախեցել եմ: Չէ՛: Ես ուրիշ մեծ բանաստեղծների էլ եմ թարգմանել, բայց Նարեկացին միայն մեծ բանաստեղծ չէ: «Նարեկը» գրված է հոգու լեզվով, և այս միտքը հաճախ հանգեցնում էր հարցադրման՝ թարգմանե՞լ այն, թե՞ ոչ: Այսպես տարիներ անցան: Տողացիներն իրենք իրենց ծնվում էին, իրենք էին մղում գրաբարն ուսումնասիրելուն: Սա թարգմանական աշխատանքի ամենադժվար պահն է, մանավանդ որ «Նարեկի» տեքստը, գրաբարը դեռ հիմա էլ ամբողջովին վերծանված չեն:
Category: Հարցազրույց
Ապր 01 2020
ԿՈՒԶԵԻ, ՈՐ ԵՍ ԱՊՐՈՂ ԿՅԱՆՔՍ ԱՊՐԵՄ ԱՅՆՊԵՍ, ԱՍԵՍ ՎԵՊ Է
Մի կողմից՝ կյանքս ապահով ու փափուկ էր, ու, համեմատաբար՝ մեր բոլորինը. պատերազմ չկար, չհաշված աֆղանականը, որը հեռու էր: Իմ ծնողների մանկության ու երիտասարդության համեմատ շա՜տ հանգիստ կյանք էր. նրանք տեսել էին ստալինյան ժամանակներ, Երկրորդ Համաշխարհային… Մյուս կողմից՝ այդ դախ «զաստոյը»՝ լճացումը, բոլորի ապաբարոյականացված վիճակը, սարսափելի էր: Հենց որ սկսեցի հասկանալ՝ միակ ելքս դարձավ գրելը, որ մի կերպ այդ կյանքին դիմանամ: Եվ, իհարկե, թեև շատ էի ուզում տպագրվել՝ գիտեի, որ հաճախ չէ, որ հաջողվելու է: Քանի որ այդ կյանքում եթե իրական բան ես գրում՝ պիտի որ մեծ մասամբ չընդունեն: Գիտեի, մանավանդ որ թաքուն, արգելված գրականություն կարդում էինք: Ուրեմն՝ այդպիսի ճակատագիր է իմը. արտաքնապես ձանձրալի, լճացված վիճակի միջից գտնել, զտել տրագեդիան՝ որը լիքն էր, ու անկեղծ գրել: Որ իմ պարտքը կատարած զգամ ապագայի առջև:
Հկտ 17 2018
Նորա Պարութճեան | Հարցազրույց
Գրելը միջոցս է դէմ յանդիման գալու տկարութիւններուս հետ, անկարողութիւններուս աչքերուն շիփշիտակ նայելու, ըսելու՝ ոչ ձեզմէ կ’ամչնամ, ոչ ալ ձեզմէ կը խուսափիմ։ Այսքան։ Չի նշանակեր որ կրնամ յաղթահարել։ Երանի։ Անոնք կան ու կան, ինծի մաս կը կազմեն եւ թերեւս այդ պատճառով ալ մարդ կը կոչուիմ։ Ամէնուն պէս ներքին պայքար մը կը տանիմ ես ալ, բայց իւրովի, իմ պարագայիս՝ գրելով, աւելի ճիշդը՝ թուղթին յանձնելով։ Շատ անձնական գործողութիւն մըն է։ Գրիչ վերցնելու համարձակութեան դիմած իւրաքանչիւր անձ իրեն վերաբերող մղում մը ունի։
Հնս 23 2016
ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ ԺՈՒՌՆԱԼԻՍՏՆԵՐԻ «ԱՍՊԱՐԵԶ» ԱԿՈՒՄԲԻ ԽՈՐՀՐԴԻ ՆԱԽԱԳԱՀ ԼԵՎՈՆ ԲԱՐՍԵՂՅԱՆԻ ՀԵՏ
Հարցազրույցը վարեց՝ Արմինե Պետրոսյանը
-Բարև ձեզ, պարոն Բարսեղյան։ Կարծում եմ, որ ձեզ հետ անցկացվող բազմաթիվ հարցազրույցների գերակշիռ մասը քաղաքական ու հասարակական թեմաներով է լինում։ Ինչպե՞ս եք տրամադրված գրական թեմաներով առաջին հարցազրույցին:
-Հազվադեպ բան է: Ֆատալիստ լինեի, կասեի ճակատագրից չես փախչի, բայց դե ես եմ «մեղավորը»: Ամերիկայում մի աֆրիկացի դասախոս ունեինք, ասում էր. «դուք իմ թմբուկներն եք, թակելու եմ` իմանամ, որիցդ ինչ ձայն է ելնում», դրանից հետո հետս ինչ հարցազրույց են աnում, էս խոսքերն եմ հիշում:
Հկտ 18 2015
Երկխօսութիւն | Ռոբերթ Սաֆարեան, Կոլիա Տէր-Յովհաննիսյան
Ռոբերթ Սաֆարեան. Վերջերս մի հարցազրոյցի մեջ նշել էք, որ ցաւում էք արտերկրում աչք բացող հայ երեխաների համար, որոնք ապագայում իրենց գտնելու են մեր ներկայ իրավիճակում՝ օտար հողի վրայ: Ձեր պատմւածքների մէջ եւս այսպէս կոչւած` սփիւռքային կարգավիճակը ներկայացւում է հիմնականում բացասական: Մինչդեռ այսօր միլիոնաւոր մարդիկ ապրում են սփիւռքային կարգավիճակով: Նրանք ունեն երկակի ինքնութիւն, որն ունի թէ բացասական եւ թէ դրական կողմեր: Երկու մշակոյթների հետ հաղորդակցւելով՝ նրանք կարողանում են վայելել երկուսի արժէքներն էլ եւ այդ մշակոյթները իրար հետ համեմատելով, հասկանալ արժէքների յարաբերական լինելու իմաստը: Այս բոլորն անհասանելի է մէկ-մշակույթով օժտւած մարդու համար: Մի խօսքով Սփիւռքն ունի նաեւ իր դրական կողմը: Ի՞նչ կասէք այս մասին:
Կոլիա Տէր-Յովհաննիսյան. Նախ նշեմ, որ պատմվածքներիս մեջ փորձում եմ պատկերել
իրականությունն այնպես, ինչպես կա, իսկ եթե դա բացասական է թվում, իմ «մեղքը» չէ…
Եթե խնդիրը դրվի նժարի վրա, ըստ-իս, դարձյալ ծանր կկշռի սեփական հողում ծնված անհատի կարգավիճակի առավելությունները:
Հնվ 14 2015
Հարցազրույց Հույսի հետ | Կոլյա Տեր Հովհաննիսյան
Բայց մի քիչ տարօրինակ չէ՞ ապրել մի տեղ եւ գրել մի ուրիշ տեղի ընթերցողի համար: Դա ի՞նչ ազդեցութիւն ունի թեմաների ընտրութեան եւ գրական ստեղծագործութեան այլ գործընթացների վրայ:
Ըստ-իս, յուրաքանչյուր գրող ստեղծագործում է դրդված՝ որևէ արտաքին երևույթից, լինի դա իդեալ, սիրված էակ, տպվելու կամ մրցանակ շահելու հեռանկար, հոնորար, ընթերցողի կարծիք և այլն: Ինձ խթանում է այն, որ ինձ կարդում են նաև Հայաստանում: Դա ստիպում է լինել ավելի բծախնդիր, զգուշանալ պարսկերենի ուղղակի ազդեցությունից, աշխատել գրել նորովի, ավելի որակյալ: Չեմ կարծում, թե սրա իմաստն այն է, որ ապրում եմ այստեղ ու գրում ուրիշ տեղի համար, ուրիշ լեզվով: Իսկ թեմաների ընտրությունը, իմ կարծիքով, կատարվում է ոչ թե մեկին դուր գալու, այլ որևէ արտաքին երևույթի ազդեցության տակ կամ դրդմամբ: Դա ուղղակիորեն կապված է նաև գրողի միջավայրի շառավիղի մեծության հետ:
Հկտ 18 2014
Հարցազրույց Կալիֆորնիայի Հայ Գրողների Միության անդամ , բանաստեղծ, լեզվաբան Գրիշ Դավթյանի հետ:
Ծնունդով որտեղի՞ց եք պարոն Դավթյան, երբվանի՞ց եք հաստատվել Կալիֆորնիայում:
Ծնվել եմ Նոր Ջուղայում, Իրան, 1935թ սեպտեմբերի 15-ին։ Ընտանիքով հաստատվել եմ Կալիֆորնիայի Գլենդել քաղաքում 1987թ. մարտից։
Օգս 31 2014
Մարուշ Երամեան | ԲԱՆԱՍՏԵՂԾՈՒԹԻՒՆԸ ՀԱՃՈՅՔ ՊԻՏԻ ՊԱՏՃԱՌԷ…
Ինծի համար զգացումներ արտայայտելու չափ կարեւոր է մտածումներ արտայայտելը. Հաւանաբար առաջին ընթերցումով այն տպաւորութիւնը ստեղծուի, թէ ընդհանրապէս զգացումներ են գրութիւններուս մէջ արտայայտուածները: Բայց խորքին մէջ մտածումներն են զիս առաջնորդողը, մտածումներ, որոնք կը բեւեռուին կիներուն, անոնց անլուր տառապանքին, այդ տառապանքին տուն տուող պատճառներուն եւ կիներուն կրելու, տոկալու եւ կամքին շուրջ: Այսքանը ըսելիք ունենալ կը համարուի՞. Դուք որոշեցէ՛ք:
Մրտ 19 2013
Յուրաքանչյուր ոք, աշխարհ գալով, փորձում է իր հետքը թողնել
— Դուք ականատեսն եք եղել և եք ժամանակակից գրականության ձեր և մեր սերունդների գրական գործընթացին: Ի՞նչ էին և են փորձում անել երկու սերունդների երիտասարդները: Ո՞րն էր նրանց ասելիքը: Ի՞նչ միտումներ էին և են նկատվում:
Երիտասարդը մնում է երիտասարդ, որ ժամանակաշրջանում էլ լինի… Յուրաքանչյուր մարդ, աշխարհ գալով, փորձում իր հետքը թողնել` տենդենցը դա է: Երիտասարդն անընդհատ փորձում է աչքի ընկնել` ասելիքով, նյուանսներով, երբեմն դա հաջողվում է, երբեմն` ոչ:
Մյս 15 2011
ՄԵՐՈՒԺԱՆ ՇԱՀՈՒՄՅԱՆ՝ «ԵԹԵ ՄԵՆՔ ՉԵՆՔ ՈՒԶՈՒՄ ԽԵԼԱԳԱՐՎԵԼ, ՊԵՏՔ Է ՍԻՐԵՆՔ»:
Հարցազրույցը վարեց Գիսանե Հովսեփյանը
Մերուժան Շահումյանը մանրանկարիչ է: Ծնվել է 1951 թվին, Վրաստանի մայրաքաղաք Թբիլիսիում: 1980 թվին ավարտել է Թբիլիսիի Գեղարվեստական ակադեմիան: 1992 թվից սկսած նրա նկարները ցուցադրվում են Վրաստանի և արտասահմանի տարբեր պատկերասրահներում: Նրա գործերից կան Էջմիածնի Վեհարանի, ԱՄՆ-ի, Ֆրանսիայի, Կանադայի, Իռլանդիայի, Հունաստանի տարբեր հավաքածուներում: Մեր զրուցակիցն է ճանաչված մանրանկարիչը:
- 1
- 2
Վերջին մեկնաբանություններ