Category: Էսսե

Սագօ Արեան | ԿԱՏԱՂԻ ՍԷՐՍ՝ ՊէՅՐՈՒԹ

Գրասեղանիս վրայ կուտակուած ունիմ Մահմուտ Տարուիշի բոլոր այն հատորները, որ տպագրուած են Րիատ Նաճիպ Ալ Րայիսիս հրատարակչատան կողմ: Գիրքերը կը կոչուին՝ «Թիթեռի Հետքեր», «Պարզ Տխրութեան Օրագիր», «Մոռացումի Յիշողութիւններ» եւ այլ անուններ: Բաւական երկար ժամանակէ ի վեր, որոշած եմ բաժիններ թարգմանել այս հատորներէն, մանաւանդ այն օրագրութեան բաժինը, որ կապուած է Պէյրութին:

Կարդալ ավելին

Գոհար Աքելյան | ՏԻԵԶԵՐՔԻ ՎԵՐՋԸ, ԹԵ՞ ՍԿԻԶԲԸ ՓՆՏՐԵԼԻՍ

Գրող-ապրումն արտահայտվելու սեփական տարածությունն է փնտրումը, սերնդակից գրողներին հաճախ համանման ապրումների տարածությունն է միավորում, իսկ ընդհանրական միտումներից անդին բացվող տարածությանն ուշադրության և ոաումնասիրության է կարոտ։ Սիրանույշ Օհանյանի անդրանիկ գիրքը խոհափիփսոփայական պատմվածքների ինքնատիպ փորձ է «Խորքում» ընդհանրացում-վերնագրով։

Կարդալ ավելին

Արմինե Պետրոսյան | ՎԻՐՋԻՆՅԱ ՎՈՒԼՖԸ ԵՎ «ԿԱՆԱՑԻ» ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ

Վիրջինյա Վուլֆ (Virginia Woolf, 1882 — 1941)…Մի նոր Սապֆո՞, թե՞ 20-րդ դարի բրիտանացի մի կին գրող, որ եկավ ապացուցելու կանացի ինտելեկտի հզորությունը, առաջ քաշելու հասարակական ու քաղաքական կարևոր հարցեր և գտնելու նորանոր լուծումներ, նոր ուժով պայքարելու կանանց և տղամարդկանց իրավահավասարության համար:

Կարդալ ավելին

Նաիրա Համբարձումյան | ՀԱՑԻ ԲԱՆԱՍՏԵՂԾՈՒԹՅՈՒՆ

(Վահե Արմենի “Թևերը թողեց բանաստեղծությանս կողքին ու հեռացավ” ժողովածուի առիթով)

«Կյանքը հին հռովմեական ճանապարհի վրա» ինքնակենսագրական վեպում` ներկայացնելով մորը որպես բարի, խոնարհ և ավետարանապաշտ մի էության, որի քրիստոնեական հավատի վերաբերյալ պատումները երբեմն առասպելական խորք են ստանում, Թոթովենցը գրում է. «Կոծում են հողմերը:

Կարդալ ավելին

Նաիրա Համբարձումյան | «Ես հորինեցի քեզ, ես ապրում եմ»

1960-ական թվականներին ձևավորվեց լատինաամերիկյան նորարար վիպագիրների մի ամբողջ սերունդ (Միգել Անխել Աստուրիաս1, Կարլոս Ֆուենտես2, Խուան Ռուլֆո3, Գաբրիել Գարսիա Մարկես4, Մարիո Վարգաս Լյոսա5), որի մեջ իր առանձնահատուկ տեղն ունի Խուլիո Կորտասարը:

Կարդալ ավելին

Մարո Խաչատրյան | Եւ մենք դեռ կը նահանջենք բանիւ եւ գործով…

Վերնագրի համար ընտրված տողը Շահնուրի «Նահանջը առանց երգի» վեպից է. շահնուրյան ցավագին ահազանգն էլ ի զորու չեղավ փոխելու «պատկերազարդ հայոց պատմության» ընթացքը. ձուլման, նահանջի վտանգը նոր սրությամբ է հառնում մեր օրերում,

Կարդալ ավելին

Գիսանե Հովսեփյան | «ՔՅԱՖԻՐԻ ՈՒԽՏ»

Առասպելների հերոսները՝ երկնային, առասպել հորինողները՝ երկրային, Ջավախքում առասպելն ու իրականությունը ապրում են իրար ձուլված: Ինչպես երկինքն ու երկիրն այստեղ: Բնակիչների մի մասը Էրզրումից գաղթած հայեր են՝ Էրգրից իրենց հետ իրենց լեզուն ու հավատը փրկած: Մուրազադուռ ջահել ես, ապագա կողակցիդ ես ուզում տեսնել, այդ փրկված հավատն հոգուդ մեջ անթեղիր, վեր կաց, գնա Հեշտիա և Գանձա գյուղերի սահմանագծին կանգնած «Սուրբ Սարգիս» ուխտատեղի: Գնա, մոմ վառիր, ու գիշերը երազիդ Սուրբ Սարգսի զորությամբ քո բախտը քեզ այցի կգա:

Կարդալ ավելին

Մարո Խաչատրյան | «ԵԶԵՐՔ»-Ի ԱՆԵԶՐ ԵԶԵՐՔՆԵՐԸ…

Բանաստեղծուհի Սեդա Գրիգորյանը ծնվել է Բեյրութում (Լիբանան): Նախնական և երկրորդական ուսումը ստացել է Լույսի և Կենաց վարժարանում: 1989-ին Բեյրութում ավարտել է Համազգայինի Հայագիտական հիմնարկի գրական բաժնի քառամյա դասընթացը, իսկ 1993-ին ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի հայկական բանասիրության բաժանմունքը:

Կարդալ ավելին

Ֆելիքս Մելոյան | ՍՈՒՆԴՈՒԿՅԱՆԸ, ՊԵՊՈՆ ԵՎ ՄԵՆՔ ԲՈԼՈՐՍ

Ի՜նչ ազնվածին, ի՜նչ աստվածահաճո, ի՜նչ գեղեցիկ հարց է՝ «Բաս քո սրտի դավթարումն էլ վունչինչ չկա գրա՞ծ»: Ինչ էլ հնաբույր է, ինչ էլ հեռուներից է հնչում՝ պիտի որ չհասներ մեր ծանրացած ականջներին: Բայց տես՝ հասնում է, և մեր պատասխանն էլ դարձյալ հարց է՝ «Սրտի դավթարը վու՞րն է»:

Կարդալ ավելին

Մարուշ Գազանճյան-Երամյան | ՇԱՆԹԻ ՀԵՐՈՍՈՒՀԻՆԵՐԸ (Ֆէմինիստական ընթերցում մը)

«Տարբերութիւնները անվախօրէն ապրիլ». ասիկա ֆէմինիստ քննադատութեան նուաճումներէն մէկն է, զոր բնականօրէն կը կիրարկեն Շանթի հերոսուհիները։
Ունեցա՞ծ ենք ֆէմինիստական շարժում, մասնաւորապէս մեր գրականութեան մէջ։
Գրականութեան պատմութիւնը մեզի կը բերէ, որպէս առաջին շշունջ, Սրբուհի Տիւսաբը, իր «Մայտա»ն եւ անոր շուրջ ծաւալած բանավէճը, որ գլխաւոր հակադարձող որպէս ունեցած է Գրիգոր Զօհրապն ու Յակոբ Պարոնեանը։

Կարդալ ավելին