Category: Արձակ

-Երեկոյան կուշանամ:
-…
-Լսո՞ւմ ես, ասում եմ երեկոյան կուշանամ:
-Մի բղավի՛ր, լսեցի:
-Չեմ բղավում, ինձ թվաց՝ չլսեցիր.
-…
-Նելլի՞, բան չունե՞ս ասելու:
-Ինչքա՞ն կուշանաս:
-Դե, եսիմ, կուշանամ, էլի:
-Ավելի կոնկրետ…

Կարդալ ավելին

Անունն իրականում Կարապետ էր, բայց ո՞ր գյուղացին իրեն նեղություն կտար, որ ասի այդքան երկար բառ: «Կարո՛».- այսքանն էլ որ ասում են, պիտի շնորհակալ լինես: Բայց ամեն անուն, քերականական լեզվով ասած, պիտի ունենա նաև իր լրացումը, առանց որի կարծես դատարկ է, հնչյունների անիմաստ խումբ: Իսկ, ա՛յ, լրացումը անվանը տալիս է իմա՛ստ, բովանդակությո՜ւն…

Կարդալ ավելին

Իմ ծննդյան ութերորդ տարեդարձի օրը համընկավ Իrանի ժամանակակից պատմության թերևս ամենանշանակալից քաղաքական իրադարձությանը՝ Մորդադ 28-ի հեղաշրջմանը, որ գլխիվայր շուռ տվեց երկրի իշխանությունը: Շատերն այդ օրը համարում են երկրի ժողովրդավարության մահը և բռնատիրության սկիզբը: Այդ օրը Մոսա՛դեղը՝ Իրանի նավթարդյունաբերության ազգայնացման գլխավոր դերակատարը, չեզոքացվեց: Նավթարդյունաբերության ազգայնացումից դժգոհ ամերիկացիների և բրիտանացիների բացահայտ աջակցությամբ գահին նստեց Շահը և թագավորեց մինչև իսլամական հեղափոխությունը, երբ ես վաղուց հրաժեշտ էի տվել մանկությանս ու պատանեկությանս, բայց ամեն տարի, երկրում այդ օրվա կապակցությամբ տեղի ունեցող իշխանամետ բազմաթիվ միջոցառումները, տոնակատարություններն ու հրավառությունները հումորով վերագրում էի իմ ծնունդին…

Կարդալ ավելին

Հաւանաբար
այս տերեւը կը հասկնայ,
որ հասած է իր ժամը
ու պէտք է մինակը
իյնայ,
տարրալուծուի հողին մէջ

Կարդալ ավելին

***
Երբ պաշարված բարձունքներից նվիրական,
Ցած կթափվի զղջումների այրված փոշին,
Եվ գագաթը հո՛ղ կդառնա սովորական՝
Կավաշաղախ հենակ իբրև իմ ոտքերին,

Կարդալ ավելին

Փոքր ազգ ենք, մեծ հատվածը իր բնօրրանից դուրս՝ տերն է աշխարհի ու արևի, ինքը՝ տնավեր…

Գլուխ է ծռում օտարների առջև՝ նա, ով կանգնած իր բարձրագահ լեռներում, երգել է հպարտ՝ «Տալվորիկի զավակն եմ քաջ, չեմ խոնարհիլ վատին առաջ»…

Խոսում է աշխարհի բոլոր լեզուներով՝ իսկ իր լեզվո՞վ…

Եվ դեռ շարունակում է արտագաղթել շատով, ներգաղթել՝ քչով…

Այնուամենայնիվ՝ «Թէև փոքր ածու ենք, բայց մեր մէջ ևս գործւել են գործեր յիշատակության արժանի»…

Կարդալ ավելին

Ապրած տասնյոթ տարիների ընթացքում Արամ Հարիգանը ոչ մի բանի մասին երկար չէր մտածել: Ոչ այն պատճառով, որ ունակ չէր, պարզապես առիթ չէր ունեցել: Ապահովվածությունը նրա խաղաղ մանկության ու անհոգ պատանեկություն մշտական ուղեկիցն էր եղել, իսկ քաղաքական իրադրությունը, արժեթղթերի շուկայի պայթյունավտանգ իրադարձությունները, նավթի բարելի և ոսկու ունցիայի արժեքների մշտնջենական տատանումները, ոչ մի անգամ նրա հոր գործերի վրա այնքան ազդեցություն չէին ունեցել, որ զգար իր մաշկի վրա: Արամի պահանջմունքները շռայլ չէին, իսկ երբ մարդ յուրաքանչյուր նյութական ձեռքբերմանը հասնում է քարտը բանկոմատի միջով սղացնել — անցկացնելով, ու դրանից հետո էլ այդ քարտը մնում է արտաքնապես անփոփոխ, երբեք չի զգում թվերի տարբերությունը և չի ըմբռնում դրամի իսկական արժեքը: Տասը հազա՞ր է, թե՞ միլիոն` երկուսն էլ թույլ են տալիս ձեռք բերել ցանկացածը: Այսպիսով, Արամը ապահովված ամերիկացի երիտասարդ էր ու ոչ մի պատճառ չուներ մտածելու, թե ինչպես արորը տրակտորով փոխարինի, որպեսզի ավելի շատ արդյունք ստանա:

Կարդալ ավելին

Ավստրիա, 1904 թ.
Մի զբոսայգում երեխանրի խմբերը պատերազմ են խաղում:

Նրանցից շատերը շիկահեր են, վարդագույն մաշկով, կապույտ աչքերով: Ու քանի որ տղեկները հաճախ բնազդորեն դաժան են լինում, նրանց անողոք կատակների առարկան հինգ տարեկան մի երեխա է, պստլիկ, լղարիկ, սև մազերով:
Ի վերջո, ցեխակոլոլ, կոտրված խաղալիք-հրացանով, հարթ ու սև մազերով տղեկը ապաստան է գտնում մոր մոտ:

Կարդալ ավելին

Տարիների հեռվից, դեռ ինքս ինձ հարցնում եմ, թե ինչ էին ասում իրար դիակառքի երկու վարորդները, մինչ մեռած մայ րիկիս տանում էին հեռավոր գերեզմանատուն:
Երկար պիտի գնայինք, ավելի, քան երեքհարյուր կիլոմետր, ու թեև ավտոճանապարհը բանուկ չէր, չարաղետ դիակառքն առաջնում էր դանդաղորեն:

Կարդալ ավելին