Գազաններն ընկնում էին երկնքից`մեկ առ մեկ, առանց իրար ցավ պատճառելու: Նրանց մեծը մասը վերջնամշակված էր: Ոմանք մի քիչ էլ պիտի սպասեին մինչև վերջնական տեսք ստանալը:
-Երևում է, կնճիթ պիտի ունենամ, -ասաց փիղը, որը հենց նոր էր հայտնվել: -Դա կսկսվի ճակատիցս ու գրեթե կկպնի գետնին:
-Քթի համար շատ չեղա՞վ, -ասաց աղվեսը:
-Ինձ հենց այդպիսին է հարկավոր, -վրա բերեց փիղը:
Հազիվ էր ավարտել իր խոսքը, երբ կնճիթը երկնքի մեջտեղից եկավ ու զբաղեցրեց այն տեղը, որ պիտի լիներ այսուհետև բոլոր փղերի մոտ:

Կարդալ ավելին

Գիշերը նախարար մթից կպատմի,
Երկնային խանդը հնչյուն կդառնա,
Բառը կփարվի ճչացող ցավին
Ոչ ոք այդպես էլ դեռ չի հասկանա,
Որ մեր անվերծան հույզերի խորքում
Ահռելի ճիգով հոգին մարդկային,
Հանճարի ոգեղ եթերն էր շոյում
Հաղորդության պես միջաստեղային:

Կարդալ ավելին

Անսեռ, երկաթյա միատոն ձայնը թեթև խշշոցի ուղեկցությամբ հաղորդեց.
-Ազատության կայարան:
Մի խումբ մարդիկ իրար անցան, սկսեցին միմյանց հրմշտել. ուզում էին վայրկյան առաջ լքել վագոններն ու հայտնվել Ազատության կայարանում: Սա ընդամենը մի քանի վայրկյան տևեց, հաջորդեց գնացքի ազդանշանը, որը խուճապն ավելի սրեց, այնուհետև բոլոր վագոնների ժանգոտված ու ծուռումուռ դռները միաժամանակ ճռռոցով փակվեցին՝ դռներից դուրս թողնելով ազատներին: Նրանց դեմքին շփոթմունք ու գոհունակություն էր դրոշմված: Ազատության կայարանի անմարդ ու անծայր սրահն ասում էր, որ սահմաններ չճանաչող աշխարհն առանց մարդկանց ավելի սիրուն կլիներ…

Կարդալ ավելին

Մեռնելուց հետո

Դա նրա վերջին առավոտն էր բանտում:

Ամեն օրվա պես նայեց շրջանակից դուրս՝ նույն տներն են, ծառերը, բլուրները, ոչ մի տեղաշարժ, ոչ մի փոփոխություն: Ոչ ոք չի բարձրանում բլրի գագաթը՝ այնտեղից ձեռքով անելու համար, ոչ ոք չգիտի, որ նա կա դարպասներից այն կողմ եղած պատերի ու ճաղերի մեջ, ոչ ոք շրջանակից երևացող ծառից տերև ու պտուղ չի պոկում, ու նրան այնպես է թվում, թե իր ունեցած շրջանակից դուրս այլևս չկան մարդիկ, տներ ու աշխարհներ, չկան ոչինչ ու ոչ ոք: Գուցե ծա՞ռն է անպտուղ, դրա համար էլ շուրջը դատարկ է, թե՞ անպտուղ ծառն ինքն է, ում շուրջն ամայի է: Նրան այնպես է թվում, թե ինքն այլևս չկա, գոյություն չունի, որ շրջապատող նյութական աշխարհը խաբկանք է, ինքը մի փոշեհատիկ է այդ աշխարհում՝ աննկատ, անէ:

Կարդալ ավելին

Երբեք չէի կարծեր, որ Մոսկուան տեսնելով այսքան պիտի ուրախանայի: Բայց Մոսկուա՞ն էր տեսածս: Պարզապէս մօտակայ անտառներն էին, որոնք վերէն, օդանաւին պատուհանէն ձիւներուն մէջ աճած սունկերու կը նմանէին: Ինչո՞ւ այս ուրախութիւնը, ուրկէ՞ այս անհասկնալի, խլրտացող ապրումը: Հաւանաբար մանկութենէս, ուր մեծ դեր ունէին Հայաստանէն հասնող գիրքերն ու ռուսական պալէն՝ Կալինա Ուլանովան իր թեթեւ ու դանդաղ թռիչքներով, Մայա Փլիսէցսքայան իր մանաւանդ Գարմէնով, Կարապի լիճը եւ այս բոլորը իրենց կատարելութեամբ:

Կարդալ ավելին

-Ներեցե՛ք,- ասաց ուշացած տղամարդը ցածրաձայն ու տեղավորվեց միայնակ նստած կնոջ կողքի աթոռին: Ուրիշ դատարկ աթոռ չկար:
-Խնդրեմ,-ասաց կինը, հարևանցի նայեց եկվորի տեսք ունեցող տղամարդուն ու ազատ ձեռքով փեշը ավելի իջեցրեց բաց ծնկերի վրա: Մյուս ձեռքով բռնել էր գոգին դրած բավականին մեծ, սպիտակ, ոսկեգույն օղակներով պայուսակի կանթը:

Կարդալ ավելին